اثربخشی برنامه‌های ضد قلدری مدرسه بر توان‌مندی معلمان زن در مدیریت رفتار قلدری دانش‌آموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2 استاد، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

3 دانشجوی دکترا، دانشگاه تبریز، ایران

چکیده

مقدمه: قلدری یکی از پدیده‌های پیچیده در مدارس است. توانمندی معلمان در مدیریت رفتار قلدری، با وقوع و تداوم آن، رابطه‌ی نزدیکی دارد. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش شناخت و مقابله با قلدری به معلمان بر راهبردهای مدیریت رفتار کلاس و خودکارآمدی ادراک شده‌ی معلمان می‌باشد.
روش‌کار: جامعه‌ی آماری این پژوهش بالینی شامل تمام معلمان زن دوره‌ی ابتدایی شهرستان اهر در سال تحصیلی 92-1391 بود. تعداد 40 نفر از معلمان به صورت تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه آزمون و شاهد قرار گرفتند. برای اندازه‌گیری متغیرهای پژوهش از پرسش‌نامه‌های راهبردهای مدیریت رفتار کلاس و خودکارآمدی معلمان استفاده شد. برنامه‌ی طراحی شده برای گروه آزمون با محتوای شناخت و مقابله با قلدری دانش‌آموزان، در 6 جلسه‌ی 90 دقیقه‌ای انجام شد. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره و نرم‌افزار  SPSSنسخه‌ی 15 تحلیل شدند.
یافته‌ها:
بنا بر نتایج، آموزش توانسته است تغییرات معنی‌داری در انتخاب بین راهبردهای جرأت‌مندی دفاع (005/0=P)، اجتناب از دفاع (00/0=P) و جدا کردن دانش‌آموزان از یکدیگر (01/0=P)  و کارآمدی ادراک شده‌ی معلمان در مدیریت رفتار کلاس (001/0=P) در مقایسه با گروه شاهد به وجود آورد.
نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد آموزش برنامه‌ی ضد قلدری توانسته است بر راهبردهای مدیریت رفتار قلدری و کارآمدی ادراک شده‌ی معلمان در کلاس موثر واقع شود لذا اجرای دوره‌های آماده‌سازی و ارتقای مهارت‌های حرفه‌ای معلمان و مشاوران مدارس برای مواجهه‌ی صحیح با مشکلات رفتاری دانش‌آموزان ضرورت دارد.

کلیدواژه‌ها