اثربخشی گروه‌درمانی شناختی‌-رفتاری بر افسردگی، اضطراب و عزت نفس بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی نوع یک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تربت جام، تربت جام، ایران

2 دانشیار روان‌پزشکی، مرکز تحقیقات روان-پزشکی و علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

3 کارشناس ارشد روان‌شناسی بالینی، مرکز تحقیقات روان‌پزشکی و علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

مقدمه: اختلال دوقطبی یک بیماری روان‌پزشکی مزمن و ناتوان‌کننده است که میزان شیوع نوع یک آن، 4/1 تا 6/1 درصد است. هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی گروه‌درمانی شناختی-رفتاری بر افسردگی، اضطراب و عزت نفس بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی نوع یک پس از تثبیت فاز حاد می‌باشد.
روش‌کار: جامعه‌ی آماری این کارآزمایی بالینی شامل تمام بیماران مرد با تشخیص اختلال خلقی دوقطبی نوع یک بستری در بخش‌های بیمارستان روان‌پزشکی ابن‌سینای مشهد در سال 1390 بودند که با درمان دارویی فاز حاد در آن‌ها تثبیت شده بود. از میان این بیماران،30 نفر به صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی به 2 گروه 15 نفری آزمون و شاهد تقسیم شدند. گروه آزمونتحت گروه‌درمانی شناختی-رفتاری 10 جلسه‌ای و گروه شاهد تحت درمان گروهی حمایتی غیر ساختاریافته قرار گرفتند. آزمون‌های افسردگی و اضطراب بک و عزت نفس آیزنک برای تمام بیماران، قبل، بلافاصله بعد و 2ماه و 6 ماه بعد از اتمام جلسات تکمیل شد. داده‌ها با شاخص‌های توصیفی و آزمون تحلیل کواریانس‌ و تی‌مستقل با نرم‌افزار SPSS نسخه‌ی 19 تحلیل شدند.
یافته‌ها: بعد از گروه‌درمانی شناختی-رفتاری، میزان افسردگی و اضطراب در پایان درمان و دو ماه و شش ماه پی‌گیری،کاهش معنی‌داری نسبت به گروه شاهد نشان داد (05/0>P) اما افزایش در میزان عزت نفس در پایان درمان و دوره‌ی پی‌گیری، معنی‌دار نبود.
نتیجه‌گیری: رویکرد گروه‌درمانی شناختی-رفتاری به عنوان یک درمان موثر  برای کاهش افسردگی و اضطراب بعد از تثبیت فاز حاد در کنار درمان‌های دارویی برای بیماران مبتلا به اختلال دو قطبی نوع یک می‌تواند مد نظر قرار گیرد و می‌توان در بازتوانی بالینی این بیماران، از آن کمک گرفت.

کلیدواژه‌ها


  1. Mendlewicz J, Souery D, Rivelli SK. Short-term and long-term treatment for bipolar patients: Beyond the guidelines. J Affect Disord 1999; 55: 79-85.
  2. Melisa S. Bipolar disorder. 1st ed. USA: NH; 2002: 1-12.
  3. Goodwin FK, Bruce F, Hunkeler E, Lee J, Revicki D. Suicide risk in bipolar disorder during treatment with lithium and divalproex. J Am Med Assoc 2003; 290: 1467-73.
  4. Murray CJL, Lopez AD. The global burden of disease. The World Health Organization. Cambridge (MA): Harvard University Press; 1996.
  5. Gitlin MJ, Swendsen J, Heller TL, Hammen C. Relapse and impairment in bipolar disorder. Am J Psychiatry 1995; 152: 1635-40.
  6. Scott J. A casebook of cognitive therapy for psychosis. 1st ed. New York: Brunner-Routledge Taylor and Francis group; 2002: 236-64.
  7. Scott J. Psychotherapy for bipolar disorder. Br J Psychiatry 1995; 167: 581-8.
  8. Newman CF. Cognitive behavior therapy. 1st ed. New York: Brunner-Routledge Taylor and Francis group; 2002: 71-96.
  9. Otto MW, Reilly Harrington N, Sachs GS. Psychoeducational and cognitive behavioral strategies in the management of bipolar disorder. J Affect Disorder 2003; 73: 171-81
  10. Zaretsky A. Targeted psychosocial intervention for bipolar disorder. Bipolar Disord 2003; 5(Suppl 2): 80-7. 
  11. Goodwin F, Jamison K. Manic depressive illness. 1st ed. New York: Oxford University; 1990: 282-321.
  12. Huxley NA, Parikh SV, Baldessarini RJ. Effectiveness of psychosocial treatments in bipolar disorder: State of the evidence. Harvard Rev Psychiatry 2000; 8(3): 126-40.
  13. Ghahary SH. [Challenging of skill in cognitive therapy]. Tehran: Ghatreh; 2009: 191. (Persian)
  14. Gonzales Pinto A, Gonzalez C, Enjuto S, Fernandez de Corres B, Lopez P, Palomo J, et al. Psychoeducation and cognitive behavioral therapy in bipolar disorder. Acta Psychiatr Scand 2004; 109: 83-90.
  15. Fayyazi Bordbar MR, Faridhosseini F. Psychoeducation of bipolar disorder. In: Juruena M. Bipolar disorder. Intech Open Science; 2012: 323-44.
  16. Patelis Siotis I, Young LT, Robb JC, Marriott M, Bieling PJ, Cox LC, et al. Group cognitive behavioral therapy for bipolar disorder: A feasibility and effectiveness study. J Affect Disord 2001; 65(2): 145-53.
  17. Lam DH, Bright J, Jones S, Hayward P, Schuck N. Cognitive therapy for bipolar illness: A pilot study of relapse prevention. Cognit Ther Res 2000; 24: 503-20.
  18. Cochran RS. Preventing medical non-adherence in the outpatient treatment of bipolar affective disorders. J Consult Clin Psycol 1984; 52: 873-8.
  19. Azkhosh M. [Use of psychological tests and clinical diagnosis]. 3rd ed. Tehran: Ravan; 2009: 224-6. (Persian)
  20. Kaviani H, Mousavi AS. Psychometric properties of the Persian version of Beck Anxiety Inventory (BAI). Tehran University Medical journal 2008; 65(2): 136-40.
  21. Mohammadi A. [Study the validity and reliability of Eyzenck self esteem in students of junior high school in Tehran]. MS. Dissertation. Tehran University, 1997. (Persian)