رابطه‌ی حالت‌های روان‌شناختی مثبت با سبک‌های مقابله‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تربت جام، تربت جام، ایران

2 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، مشهد، ایران

3 دانشجوی دکتری روان شناسی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد زرند ، زرند ، ایران

4 کارشناس ارشد روان شناسی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد تربت جام ، تربت جام ، ایران

چکیده

مقدمه: به نظر می‌رسد که توجه به  توانایی‌ها، به جای توجه به ناتوانی‌ها و ضعف‌های بشری، در  برنامه‌های سلامت، موثرتر و کارآمدتر باشد. حالت‌های روان‌شناختی مثبت شامل توکل به خدا، خوش‌بینی و ... می‌باشند و پژوهشگران، بارها به رابطه‌ی بین مثبت دیدن و استفاده از راهبرد موثر در برابر ناتوانی‌ها و مشکلات روانی اشاره نموده‌اند. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه‌ی حالت‌های روان‌شناختی مثبت با سبک‌های مقابله‌ای انجام گرفت .
روش‌کار: جامعه‌ی آماری این پژوهش مقطعی-همبستگی در سال 1391، تمام دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه‌های آزاد و پیام نور در دامنه‌ی سنی 24-19 سال شهرستان فریمان در استان خراسان رضوی بود. نمونه شامل 230 نفر از دانشجویان (115 پسر و 115 دختر) هستند که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند و پرسش‌نامه‌ی راهبردهای مقابله با استرس (لازاروس و فولکمن، 1984) و پرسش‌نامه‌ی حالت-های روان‌شناختی مثبت (رجایی، خوی‌نژاد و نسایی، 1390) را تکمیل کردند. اطلاعات با آزمون تحلیل رگرسیون چندمتغیره با استفاده از نرم‌افزارSPSS  نسخه‌ی 18 تحلیل گردیدند.
یافته‌ها: بین حالت‌های روان‌شناختی مثبت با راهبرد مقابله‌ی مسئله‌مدار، رابطه‌ی مثبت و معنی‌دار (01/0>P) هم‌چنین بین حالت قدردانی با راهبرد مقابله‌ی هیجان‌مدار رابطه‌ی مثبت و معنی‌داری وجود دارد (05/0>P). بین حالت‌های خوش‌بینی و احساس آرامش با مقابله‌ی هیجان‌مدار رابطه‌ی منفی و معنی‌داری به دست آمد (01/0>P) اما بین سایر حالت‌های روان‌شناختی با مقابله‌ی هیجان‌مدار، رابطه‌ای به دست نیامد. تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که حالت‌های روان‌شناختی مثبت شامل هدف‌مندی، قدردانی، اجتماعی بودن و خوش‌بینی 27 درصد واریانس سبک مقابله‌ی مسئله‌مدار را تبیین می‌کنند و دو حالت قدردانی و خوش‌بینی 053/0 درصد واریانس سبک مقابله‌ی هیجان‌مدار را پیش‌بینی می‌کنند.
نتیجه‌گیری: در مجموع، حالت‌های روان‌شناختی مثبت، رابطه‌ی نیرومندتری با سبک‌های مقابله‌ای مسئله‌مدار نسبت به سبک‌های هیجان‌مدار دارند.

کلیدواژه‌ها