تاثیر برنامه‌ی نوین آموزش تعدیل سوگیری شناختی بر سوگیری توجه و علایم اضطراب اجتماعی در دانشجویان مضطرب اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

3 کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: هدف مطالعه‌ی حاضر، بررسی اثربخشی برنامه‌ی 4 جلسه‌ای تعدیل سوگیری شناختی توجه (CBM-A) بر کاهش سوگیری توجه به تهدید و علایم اضطراب اجتماعی در دانشجویان مضطرب اجتماعی بود.
روش‌کار: جامعه‌ی آماری این کارآزمایی بالینی، تمام دانشجویان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی در دامنه‌ی سنی 30-18 سال مراجعه‌کننده به کلینیک دانشکده‌ی روان‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 92-1391 بودند. داوطلبان با نمره‌ی بالا در پرسش‌نامه‌ی هراس اجتماعی کانور (30 نفر) به طور تصادفی در گروه آزمون و درمان‌نما قرار گرفتند. در پیش‌آزمون، آزمودنی‌ها تست کامپیوتری سنجش سوگیری توجه و پرسش‌نامه‌ی اضطراب اجتماعی کانور را کامل کردند. گروه آزمون، 4 جلسه‌ی آموزش تعدیل سوگیری شناختی برای سوگیری توجه را در طی چهار هفته (جلسات هفتگی) دریافت کردند. گروه درمان‌نما تعداد جلسات آموزشی برابر با گروه آزمون و مداخله‌ی درمان‌نما را دریافت کردند. در پس‌آزمون (یک هفته بعد از آموزش) و بعد از 12 هفته در آزمون پی‌گیری (90 روز)، تمام آزمودنی‌ها تکلیف سوگیری توجه و اضطراب اجتماعی را دریافت کردند. داده‌ها با نرم‌افزارSPSS  نسخه‌ی 16 و تحلیل کواریانس چندمتغیره تحلیل شدند.
یافته‌ها: گروه آزمون نسبت به درمان‌نما، کاهش معنی‌داری در سوگیری توجه به تهدید در ارزیابی پس‌آزمون (01/0>P) و پی‌گیری (01/0>P) نشان دادند. هم‌چنین گروه آزمون نسبت به درمان نما به طور معنی‌داری علایم اضطراب اجتماعی کمتری در پس‌آزمون (05/0>P) و پی‌گیری (01/0>P) گزارش کردند.
نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد استفاده از یک برنامه‌ی تعدیل سوگیری توجه چندجلسه‌ای برای تسهیل رهاسازی توجه از تهدید می‌تواند در درمان اضطراب اجتماعی کاربردهای بالینی داشته باشد.

کلیدواژه‌ها