اثربخشی آموزش شناختی-رفتاری گروهی بر دلبستگی، نگرش های ناکارآمد و میزان سازگاری زناشویی افراد متاهل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تربت جام

2 کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تربت جام

3 روان پزشک، مرکز تحقیقات روان پزشکی و علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی مشهد

چکیده

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی میزان اثربخشی آموزش شناختی-رفتاری گروهی بر دلبستگی، نگرش‌های ناکارآمد و میزان سازگاری زناشویی افراد متاهل انجام شد.
روش‌کار: شرکت‌کنندگان این کارآزمایی بالینی، 16 نفر از متاهلین با سبک دلبستگی ناایمن و سازگاری زناشویی پایین بودند که به صورت در دسترس از مراجعین به مجتمع بهداشتی-درمانی شهرداری مشهد در سال 1390 انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 8 نفره‌ی آزمون و شاهد قرار گرفتند. شرکت‌کنندگان هر دو گروه با مقیاس‌های سبک‌های دلبستگی بزرگسالان کالینز و رید (RAAS)، سازگاری زناشویی لاک و والاس (LWMAS) و مقیاس نگرش‌های ناکارآمد (DAS) ارزیابی شدند. گروه آزمون در 8 جلسه‌ی هفتگی گروه‌درمانی شناختی-رفتاری (2 ماه) در مجتمع بهداشتی-درمانی شهرداری مشهد شرکت کردند. گروه شاهد نیز هم‌زمان تحت 8 جلسه آموزش مهارت‌های زندگی قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های مک‌نمار، تحلیل کوواریانس یک‌سویه و تی گروه‌های مستقل با کمک نرم‌افزارSPSSتحلیل شدند.
یافته‌ها: آموزش شناختی-رفتاری گروهی باعث کاهش معنی‌دار نگرش‌های ناکارآمد (001/0P<) و اضطراب و افزایش میزان وابستگی در روابط می‌شود و
می‌تواند به بهبود سبک دلبستگی بینجامد (005/0P<). هم‌چنین تعداد بیشتری از افراد گروه آزمون در مقایسه با گروه شاهد به سازگاری زناشویی رسیده‌اند. درصد بهبودی آزمودنی‌های گروه آزمون در تمام متغیرهای پژوهش بیشتر از درصد بهبودی آزمودنی‌های گروه شاهد بود.
نتیجه‌گیری: آموزش شناختی-رفتاری گروهی به عنوان یک رویکرد درمانی
می‌تواند در تغییر میزان وابستگی،اضطراب، نگرش‌های ناکارآمد و سبک‌های دلبستگی زوجین، موثر باشد.

کلیدواژه‌ها


1. Foroushani DF, Emami S, Mahmoudi GhR. Guidelines of conflict between attachment styles on marital satisfaction. Andeesheh-va-Raftar 2009; 3:  63-75. (Persian)
2. Bnes R. Adult attachment and marital satisfaction: Evidence for dyadic configuration effects. J Soc Pers Relat 2004; 21: 273-82.
3. Bathomew K, Horowitz LM. Attachment styles among adult. J Pers Soc Psychol 1991; 61: 226-44.
4. Papalia DE. A child's world: Infancy through adolescence. New York: McGraw-Hill; 2002: 156-71.
5. Hazan C, Shaver P. Romantic love conceptualizes as an attachment process.  J  Soc Psychol 1987; 52: 511-24.
6. Stuber KR. [Adult attachment, conflict style and relationship satisfaction: Comprehensive model]. MA. Dissertation,Delaware University 2005;73-82.
7. Feeney JAD. Systemic nature of couple relationships: An attachment perspective. In: Erdmann P, Caffery T. (editors). Attachment and family systems: Conceptual, empirical, and therapeutic relatedness. New York: Brunner; 2003: 139-63.
8. Bnes R. Adult Attachment and marital satisfaction: Evidence for dyadic configuration effects. J Soc Pers Relat 2004; 21: 228-73.
9. Botlae S, Ahmadi A, Bahrami F. [Couple therapy based on attachment theory on sexual satisfaction and marital intimacy Isfahan city]. MA. Dissertation. University of Isfahan, 2008: 197. (Persian)
10. Mousavi Z, Ahghar G, Assadzadeh H. The effectiveness of group counseling based on cognitive-behavioral approach in modifying students attachment styles. Journal of developmental psychology (Iranian psychologists) 2011; 8: 45-54.
11. Emami T, Noori A, Malekpour M, Abedi A. Effectiveness of cognitive-behavioral training mothers on maternal behavior and child unsafe attachment. J Clin Psychol 2011; 3: 16-7.
12. Freeman N. Constrictive thinking and early maladaptive schemas as predictors of interpersonal adjustment marital studies. Diss Abstr Int 1991; 3: 59-98.
13. Amani A, Sanaei B, Nazari MA, Pezhman M. [Effectiveness of the two approaches, of schema therapy and attachment therapy on attachment styles in students signing stage]. Journal of family counseling and mental health 2010;2:171-91. (Persian)
14. Sadock BJ, Sadock VA. [Synopsis of psychiatry behavioral sciences, clinical psychiatry]. Rafiee F. (translator). 10th ed. Tehran; Arjmand; 2009. (Persian)
15. Frey M. [Cognitive therapy group]. Sahebi A, Hamidpoor H, Andouz Z. (translators). Tehran: University Jihad; 1999: 116-73. (Persian)
16. Beck J. [Cognitive therapy basics and beyond]. Fata L, Hosani F. (translators). Tehran: Danzheh; 2011: 112-33. (Persian)
17. Ninan M, Drayden V. [Cognitive therapy techniques 100 Tip 100]. Yaghobi H, Karimi. (translators). Tehran: Arjamand; 2004: 179-94. (Persian)
18. Burns D. [We had the good from the bad, cognitive therapy]. Gharachedaghi M. (translator). Tehran:Asim; 2005: 419-72. (Persian)
19.Gutman J, Silver N.[Seven ethics for success in marriage]. Gharachedaghi M. (translator).  2nd ed. Tehran: Asim; 2010: 119-82. (Persian)
20. Fathi M. [Set of life skills]. 3rd ed. Mashhad: Shahidipoor; 2005: 20-27. (Persian)
21. Feeney J, Noller P, Callan VJ. Attachment style, communication, and satisfaction in the early years of marriage. Adv Pers Relat 1994; 5: 269-308.
22. Hamidi F. [Family structure and attachment of the runaways and the effectiveness of family therapy and supportive therapy in changing them]. Ph.D. Dissertation. Tehran: Tarbiat Moallem University, 2004: 115-27. (Persian)
23. Lock HJ, Wallace KM. Short marital-adjustment and prediction tests: Their reliability and validity. Marr Fam Liv 1959; 21: 251-5.
24. MehrabiH,Hussainpoor M. Effectiveness of life skills training to increase marital adjustment. J Teach Learn 2010; 1(2): 1-15.
25. Bellack A, Hersen M. Behavioral assessment techniques. New York: Pergamon; 1988: 519.
26. Ismaili M, Aliloo MM, Bakhshpoor RA, Sharifi MA. [Evaluation of dysfunctional attitudes and coping styles in patients with primary hypertension. Educational Sciences and Psychology, University of Al-Zahra]. Psychological studies 2009; 2(5): 41-55. (Persian)
27. Ebrahimi A. [Effectiveness of integrated treatment of religious, cognitive behavioral and drug therapy on depression and dysfunctional attitudes of patients with dysthymic disorder]. Ph.D. Dissertation. University of Isfahan, 2009: 91-126. (Persian)
28. Shakelford TK. Co habilitation, marriage and molder: Woman-killing by male romantic partners.Aggress Behav 2001; 27: 284-97.
29. Perlman D. Further reflection on the present state of loneliness research. In: Hoja M, Ctandall R. (editors). Loneliness: Theory, research and applications. Canada: San Rafael; 1987:199-207.
30. Gattis K, Berns S, Simpton LE , Christensen A. Birds of a feather or strong birds? Ties among personality dimension similarity and marital quality. J Fam Psychol 2004; 18: 564-74.
31. Skeen M. Schema-focused analysis of Philip care. In: Maugham W. Human bondage. California, San Francisco: The Wright Institute; 2007: 105,48-95.