ساختار عاملی، روایی و اعتبار پرسش‌نامه وسواسی جبری متمرکز بر همسر (PROCSI) ؛ پرسش نامه ای برای سنجش اختلال وسواسی جبری ارتباطی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی روان‌شناسی بالینی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

2 دکتری تخصصی روان‌شناسی بالینی، عضو هیئت علمی گروه روان‌شناسی دانشگاه شاهد، تهران، ایران

3 فوق دکتری روان‌شناسی با گرایش روانسنجی، عضو هیئت علمی گروه روان‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: هدف مطالعه‌ی کنونی، بررسی ساختار عاملی و روایی و اعتبار پرسش‌نامه‌ی وسواسی‌جبری متمرکز بر همسر (PROCSI) در نمونه‌ای از دانشجویان دانشگاه‌های تهران می‌باشد.
روش کار: نمونه‌ی پژوهش حاضر، 459 دانشجوی متاهلی را شامل می‌گردد که به روش نمونه‌گیری در دسترس از دانشگاه‌های تهران، شهید‌بهشتی، شاهد، تربیت مدرس، علامه طباطبایی، امیرکبیر، صنعتی شریف و خوارزمی انتخاب شدند. شیوه‌ی انجام تحقیق شامل دو مرحله بود. در مرحله اول پس از سپری شدن مراحل ترجمه، پرسش نامه نهایی آماده شد. در مرحله‌ی دوم، پرسش‌نامه‌ی وسواسی جبری متمرکز بر همسر (PROCSI)، به همراه پرسش‌نامه‌های سازگاری زناشویی اسپانیر (DAS)، افسردگی، اضطراب و استرس (DASS)، فهرست وسواسی جبری بازنگری شده (OCI-R) و مقیاس باورهای ارتباطی (RBI)، بر روی دانشجویان اجرا شد.
یافته‌ها:  همبستگی درونی PROCSI در دامنه‌ی 40/0 تا 82/0 قرار داشت که همگی در سطح 01/0 p < معنادار بودند. هم‌چنین، نتایج همبستگی دو بار اجرای آن در دامنه‌ی 57/0 تا  84/0 قرار داشت و آلفای کرونباخ کل پرسش‌نامه، 90/0 و آلفای کرونباخ خرده مقیاس‌های این پرسش‌نامه در دامنه 62/0 تا 76/0 به دست آمد. یافته‌های مربوط به روایی همگرا و واگرا نشان داد که خرده‌مقیاس‌ها و نمره کلی PROCSI با مقیاس DAS، همبستگی منفی و معنادار و با مقیاس‌های DASS، RBI و OCI-R همبستگی مثبت و معنادار دارد. علاوه بر این، در تحلیل عاملی تاییدی این مقیاس مشخص شد که شاخص‌های برازندگی، حاکی از برازندگی مناسب عامل‌های مقیاس PROCSI است.
نتیجه‌گیری: پرسش‌نامه PROCSI از روایی و اعتبار مناسبی برای کاربرد در زوج‌های ایرانی برخوردار است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. Sadock BJ, Sadock VA, Roez P. [Summary of psychiatry behavioral sciences/ clinical psychiatry]. 11th Tehran: Arjmand; 2015: 1-827. (Persian)
  2. Clark DA. [Cognitive-behavioral therapy for OCD]. 1st New York: Guilford; 2004: 1-324.
  3. Maj M, Sartorius N, Okasha A, Zohar, J. [Obsessive compulsive disorder]. 2nd Germany Weinhein: Johnwiley; 2000: 1-325.  
  4. Sheikhmoonesi F, Hajheidari Z, Masoudzadeh A, Mohammadpour RA, Mozaffari M. Prevalence and severity of obsessive-compulsive disorder and their relationships with dermatological diseases. Acta Medica Iranica 2014; 52(7): 511-14.
  5. Emmelkamp PM, de Haan E, Hoogduin CA. Marital adjustment and obsessive-compulsive disorder. Br J Psychiatry 1990; 156(1): 55-60.
  6. Rasmussen SA, Eisen JL. The epidemiology and clinical features of obsessive compulsive disorder. Psychiatr Clinics North Am 1992; 15(4): 743-58.
  7. Riggs DS, Hiss H, Foa EB. Marital distress and the treatment of obsessive compulsive disorder. Behav Ther 1992; 23(4): 585-97.
  8. Koran LM. Quality of life in obsessive-compulsive disorder. Psychiatr Clinics North Am 2000; 23(3): 509-17.
  9. Doron G, Derby DS, Szepsenwol O. Relationship obsessive compulsive disorder (ROCD): A conceptual framework. J Obsessive Compuls Relat Disord 2014; 3: 169-80.
  10. Doron G, Szepsenwol O, Derby D, Nahaloni E. [Relationship-related obsessive–compulsive phenomena: The case of relationship-centered and partner-focused obsessive compulsive symptoms]. Psicoterapia Cognitiva e Comportamentale 2012; 18(3): 71-82. (Italian)
  11. Fletcher GJO, Simpson JA, Thomas G. Ideals, perceptions, and evaluations in early relationship development. J Pers Soc Psychol 2000; 79(6): 933-40.
  12. Overall NC, Fletcher GJO, Simpson JA. Regulation processes in intimate relationships: The role of ideal standards. J Pers Soc Psychol 2006; 91(4): 662-85.
  13. Gönner S, Ecker W, Leonhart R. Multidimensional assessment of OCD: Integration and revision of the Vancouver Obsessional-Compulsive Inventory and the Symmetry Ordering and Arranging Questionnaire. J Clin Psychol 2010; 66(7): 739-57.
  14. Overduin MK, Furnham A. Assessing obsessive-compulsive disorder (OCD): A review of self-report measures. J Obsessive Compuls Relat Disord 2012; 1(4): 312-24.
  15. Belloch A, Roncero M, García-Soriano G, Carrió C, Cabedo E, Fernández-Álvarez H. The Spanish version of the Obsessive-Compulsive Inventory-Revised (OCI-R): Reliability, validity, diagnostic accuracy, and sensitivity to treatment effects in clinical samples. J Obsessive Compuls Relat Disord 2013; 2(3): 249-56.
  16. Doron G, Derby D, Szepsenwol O, Talmor D. Flaws and all: Exploring partner-focused obsessive-compulsive symptoms. J Obsessive Compuls Relat Disord 2012; 1: 234-43.
  17. Barrett PT, Kline P. The observation to variable ratio in factor analysis. Personality study group behavior 1981; 1(1): 23-33.
  18. Foa EB, Kozak MJ, Salkovskis PM, Coles ME, Amir N. The validation of a New Obsessive-Compulsive Disorder Scale: The obsessive-compulsive inventory. Psychol Assess 1998; 10(3): 206-14.
  19. Huppert JD, Walther MR, Hajcak G. The OCI-R: Validation of the sub­scales in a clinical sample. J Anxiety Disord 2007; 21(3): 394-406.
  20. Abramowitz JS, Deacon BJ, Olatunji BO. Assessment of obsessive-compulsive symptom dimensions: development and evaluation of the Dimen­sional Obsessive-Compulsive Scale. Psychol Assess 2010; 22(1): 180-8.
  21. Abramowitz JS, Deacon BJ. Psychometric properties and construct validity of the obsessive–compulsive inventory – revised: replication and extension with a clinical sample. J Anxiety Disord 2006; 20(8): 1016-35.
  22. Hajcak G, Huppert JD, Simons RF, Foa EB. Psychometric properties of the OCI-R in a college sample. Behav Res Ther 2004; 42(1): 115-23.
  23. Abramowitz JS, Tolin DF, Diefenbach GJ. Measuring change in OCD: Sensi­tivity of the obsessive-compulsive inventory-revised. J Psychopathol Behav Assess 2005; 27(4): 317-24.
  24. Mohammadi A, Zamani R, Fata L. [Validity and reliability of revised version of the Obsessive-Compulsive Inventory (OCI-R) in the student population]. Psychological research 2008; 11(1-2): 66-77. (Persian)
  25. Lovibond PF, Lovibond SH. The structure of negative emotional states: Comparison of the Depression Anxiety Stress Scales (DASS) with the beck depression and anxiety inventories. Behav Res Ther 1995; 33(3): 335-43.
  26. Brown TA, Chorpita BF, Barlow DH. Structural relationships among dimensions of the DSM-IV anxiety and mood disorders and dimensions of negative affect, positive affect, and autonomic arousal. J Abnorm Psychol 1998; 107(2): 179-92.
  27. Asghari Mghdam MA, Saed F, Dibajnia P, Zanganeh J. [Preliminary evaluation of reliability and validity of Depression, Anxiety and Stress Scales (DASS) in non-clinical samples]. Daneshvar Raftar 2008; 15: 23-38. (Persian)
  28. Spanier GB. Measuring dyadic adjustment: New scales for assessing the quality of marriage and similar dyads. J Marr Fam 1976; 38(1): 15-28.
  29. Sharply CF, Cross DG. A psychometric evaluation of the Spanier dyadic adjustment scale. J Marr Fam 1982; 44(3): 739-41.
  30. Spanier GB, Thompson L. A confirmatory factor analysis of the Dyadic Adjustment Scale. J Marr Fam 1982; 44(1): 731-8.
  31. Malazadeh J. [Relationship between marital adjustment and personality factors and coping styles in control children]. Ph.D. Dissertation. Tehran: Tarbiat Modarres University, Faculty of Humanities, 2002. (Persian)
  32. Eidelson RJ, Epstein NB. Cognition and relationship maladjustment: Development of a measure of dysfunctional relationship beliefs. J Consult Clin Psychol 1982; 50(5): 715-20.
  33. Mazaheri MA, Pour Etemad HR. [The scale of relational beliefs]. Tehran: Family Research Institute of Shahid Beheshti University; 2001. (Persian)
  34. Adibrad N, Mahdavi E, Adibrad M, Dehshiri GH. [Comparing the beliefs of women referring to judicial centers and women wishing to continue marriage living in Tehran]. Research family 2005; 1(2): 13-24. (Persian)
  35. Tabachnick BG, Fidell LS. Using multivariate statistics. 5th Boston: Pearson Education; 2007: 1-1008.
  36. Fornell C, Larcker DF. Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. J Market Res 1981; 18(1): 39-50.
  37. Doron G, Derby DS, Szepsenwol O. Relationship obsessive compulsive disorder (ROCD): A conceptual framework. J Obsessive Compuls Relat Disord 2014; 3: 169-80.
  38. Szepsenwol O, Doron G, Shahar B. Letting it linger: Exploring the longitudinal effects of relationship-related obsessive–compulsive phenomena. J Obsessive Compuls Relat Disord 2016; 11: 101-4.
  39. Angst J, Gamma A, Endrass J, Goodwin R, Ajdacic V, Eich D, et al. Obsessive–compulsive severity spectrum in the community: Prevalence, comorbidity, and course. Eur Arch Psychiatr Clin Neurosci 2004; 254(3): 156-64.
  40. Koran LM. Quality of life in obsessive-compulsive disorder. Psychiatr Clinics North Am 2000; 23(3): 509-17.
  41. Boeding SE, Paprocki CM, Baucom DH, Abramowitz JS, Wheaton MG, Fabricant LE, et al. Let me check that for you: Symptom accommodation in romantic partners of adults with obsessive compulsive disorder. Behav Res Ther 2013; 51(6): 316-22.
  42. Hollander E, Greenwald S, Neville D. Uncomplicated and comorbid obsessive-compulsive disorder in an epidemiologic sample. Depress Anxiety 1997; 4(3): 111-19.
مجله اصول بهداشت روانی
دوره 21، شماره 5
مرداد و شهریور 1398
صفحه 303-314

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار