مقایسه اثربخشی رفتار درمانی دیالکتیکی و درمان شناختی- رفتاری در کاهش مسئولیت افراطی و علائم بالینی در افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری اجباری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مشاوره، گروه روانشناسی، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران

2 استادیار،گروه روانشناسی، دانشکده پزشکی، علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 استادیار، گروه روانشناسی، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران

10.22038/jfmh.2025.85245.3205

چکیده

زمینه و هدف: اختلال وسواس فکری اجباری یک وضعیت ناتوان کننده سلامت روان است. دو رویکرد درمانی موثر برای درمان OCD عبارتند از: رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT) و درمان شناختی-رفتاری (CBT). هدف پژوهش حاضر مقایسه رفتار درمانی دیالکتیکی و رفتاردرمانی شناختی بر مسئولیت پذیری افراطی و علائم بالینی در افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری- جبری بود.
مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با گروه‌های آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را مراجعه کنندگان به مرکز روانشناسی آرتیمان مشهد در سال 1401 تشکیل می دهند که با تشخیص اختلال وسواس فکری اجباری مواجه شدند. نمونه پژوهش شامل 45 نفر بود که به صورت هدفمند انتخاب و به طور تصادفی به سه گروه رفتار درمانی دیالکتیکی (15 نفر)، درمان شناختی رفتاری (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) تقسیم شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل مصاحبه بالینی ساختاریافته برای تشخیص اختلال وسواس اجباری، پرسشنامه وسواس جبری مادزلی و پرسشنامه پاسخگویی کالیفرنیا است. مداخله به صورت گروهی طی 11 جلسه هفتگی به مدت 90 دقیقه انجام شد.
یافته‌ها: نتایج تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که هم رفتار درمانی دیالکتیکی و هم درمان شناختی رفتاری باعث کاهش علائم اختلال وسواس فکری اجباری و مسئولیت شدید شدند. نتایج مقایسه اثربخشی دو درمان نشان داد که درمان شناختی رفتاری مؤثرتر از رفتار درمانی دیالکتیکی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات