مقدمه: هوش یکی از مهم ترین تفاوتهای فردی در بین افراد جامعه است. هوش معنوی، عملکرد همراه با بصیرت، ملایمت و مهربانی با حفظ آرامش درونی و بیرونی است. پژوهش حاضر با هدف مقایسه هوش معنوی، خود کنترلی و مکانیسم های دفاعی در دختران وپسران صورت گرفت. روش کار: پژوهش توصیفی و از نوع علی مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل کلیه دختران وپسران دوره دوم متوسطه شهر کرمانشاه در سال تحصیلی95-94 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای 360 نفر (180 پسر و 180 دختر) به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های هوش معنوی، خود کنترلی و مکانیسم دفاعی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار آماری صورت گرفت. یافته: نتایج نشان داد که هوش معنوی بین دو گروه دختر و پسر در مولفه زندگی معنوی تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین خودکنترلی بین دو گروه به لحاظ خودکنترلی منع کننده و طبقه بندی کننده تفاوت معناداری وجود دارد. مکانیسم دفاعی بین دو گروه به لحاظ واپس رانی، همانند سازی، دلیل تراشی و جابه جایی تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: هوش معنوی با تقویت مکانیسم های دفاعی رشد یافته این امکان را برای فرد فراهم میکند تا در موقعیتهای استرس زا، بتواند با عوامل استرس زا مقابله کند و هوش معنوی با تقویت مکانیسم های دفاعی رشد یافته این امکان را برای فرد فراهم میکند تا در موقعیتهای استرس زا، فرد بتواند با عوامل استرس زا مقابله کند. کلید واژه ها: هوش معنوی، خودکنترلی، مکانیسم دفاعی.
)