رویکردهای روان‌درمانی روان‌پزشکان و روان‌شناسان ایرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فوق تخصص روان‌پزشکی کودک و نوجوان، استادیار دانشکده‌ی روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران

2 دانشجوی دکترای روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران

3 کارشناسی ارشد روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران

چکیده

مقدمه: از چند دهه گذشته و با عبور از نسل اول و دوم رویکردهای روان­درمانی توجه متخصصین و روان­درمانگران به گسترش رویکردها و به حداکثر رساندن اثربخشی آن­ها جلب شده است. این پژوهش با هدف بررسی توصیفی-تحلیلی رویکردهای روان­درمانی در بین روان­شناسان و روان­پزشکان ایرانی در سال­های 1393 تا 1395 انجام شد.
روش­کار: حجم نمونه شامل 300 نفر از درمانگران متخصص و فوق تخصص روان­پزشکی، دارندگان مدرک دکتری تخصصی و کارشناس ارشد بود. جمع­آوری اطلاعات به صورت پرسش­نامه قلم و کاغذی و با مراجعه به محل کار آزمودنی­ها در شهرهای شیراز و تهران انجام گرفت و هم توسط شبکه­های مجازی و پرسش­نامه­ی الکترونیکی در تمام شهرهای ایران صورت گرفت. پرسش­نامه­ی محقق­ساخته شامل اطلاعات جمعیت­شناختی از قبیل جنسیت، سن، سابقه کار درمانی، عضویت هیات علمی و غیره بود که در اختیار آزمودنی­ها قرار می­گرفت. این پرسش­نامه هم­چنین شامل یک سئوال با 12 گزینه بود که رویکرد روان­درمانی افراد مورد مطالعه را مورد سنجش قرار می­داد. تحلیل اطلاعات با استفاده از آزمون­های توصیفی، مجذور خی و با کمک نرم­افزار SPSS انجام شد.
یافته­ها: رویکردهای روان­درمانی با شیوع نامتوازنی بین آزمودنی­های این مطالعه توزیع و برخی رویکردها به طور ویژه مورد توجه قرار داشته و توسط تمام روان­درمانگران مورد استفاده قرار می­گرفتند. در تمامی مقاطع تحصیلی، رویکرد شناختی-رفتاری بالاترین میزان استفاده و ترجیح را به خود اختصاص داد.
نتیجه­گیری: این مطالعه با توجه به ضرورت و نیاز جامعه به رویکردهای موثر روان­درمانی و مداخله­های روان­شناختی کاربردی در بستر فرهنگ ایرانی، انجام شد و میزان استفاده از رویکردهای مختلف روان­درمانی را در بین نمونه­ای از روان­پزشکان و روان­شناسان، نشان داد.

کلیدواژه‌ها


  1. Schapira SK. Choosing a counselling or psychotherapy training: A practical guide. Chicago: Taylor and Francis; 2002.
  2. Depreeuw B, Eldar S, Conroy K, Hofmann SG. Psychotherapy approaches. Int Perspect Psychother 2017; 15: 286.
  3. Barlow DH, Durand VM, Hofmann GS. Abnormal psychology: An integrative approach. Boston: MA: Cengage Learning; 2016.
  4. Sohrabi F. [Third waves of psychotherapy: origin, now and future, with emphasis on schema therapy]. Journal of clinical psychology 2015; 18(5): 1-14. (Persian)
  5. Hayes SC. Acceptance and commitment therapy, relational frame theory, and the third wave of behavioral and cognitive therapies. Behav Ther 2004; 35(4): 639-65.
  6. Kahl KG, Lotta W, Ulrich S. The third wave of cognitive behavioural therapies: what is new and what is effective? Curr Opin Psychiatry 2012; 25(6): 522-8.
  7. Cardaciotto LA. Assessing mindfulness: The development of a bidimensional measure of awareness and acceptance. Philadelphia: PA: Drexel University; 2005.
  8. Mojtabai RO. National trends in psychotherapy by office-based psychiatrists. Arch Gen Psychiatry 2008; 65(8): 962-70.
  9. Olfson MM. National trends in outpatient psychotherapy. Am J Psychiatry 2010; 167(12): 1456-63.
  10. Swift JK, Greenberg RP, Tompkins KA, Parkin SR. Treatment refusal and premature termination in psychotherapy, pharmacotherapy, and their combination: A meta-analysis of head-to-head comparisons. Psychotherapy 2017; 54(1): 47-57.
  11. Collimore KCR. Treatment of anxiety disorders with comorbid depression: A survey of expert CBT clinicians. Cogn Behav Pract 2014; 21(4): 485-93.
  12. DiMauro J, Domingues J, Fernandez G, Tolin DF. Long-term effectiveness of CBT for anxiety disorders in an adult outpatient clinic sample: A follow-up study. Behav Res Ther 2013; 51(6): 82-6.
  13. Soltanalketabi M. Comparison of schema therapy, psychoanalytic and freedom therapy. Latest in psychotherapy 2013; 72: 74-82.