رابطه ی ساختار انگیزشی با باورهای فراشناختی و راهبردهای کنترل فکر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار روان شناسی بالینی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار

2 کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی، مرکز تحقیقات روان پزشکی و علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی مشهد

چکیده

مقدمه: ساختار انگیزشی به سازه‌ای اطلاق می‌شود که جهت‌گیری فرد را
درباره‌ی علایق، اهداف و دل‌مشغولی‌ها و آرزوهایش توصیف می‌کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه‌ی مولفه‌های ساختار انگیزشی با باورهای فراشناختی و راهبردهای کنترل فکر انجام شد.
 روش‌کار: در این پژوهش همبستگی، 370 نفر از دانشجویان مشغول به تحصیل در سال 91-1390 دانشگاه فردوسی مشهد که از چهار دانشکده و دوازده رشته به صورت نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند. هر یک از آزمودنی‌ها سه پرسش‌نامه‌ی علایق و دل‌مشغولی‌های شخصی،  باورهای فراشناختی-30 سئوالی و راهبردهای کنترل فکر را تکمیل کردند. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چندگانه‌ی گام به گام  و تجزیه و تحلیل واریانس چندمتغیری استفاده شد.
 یافته‌ها: مولفه‌های ساختار انگیزشی با مولفه‌های باورهای فراشناختی و راهبرد های کنترل فکر، رابطه‌ی معنی‌دار داشته (05/0P<) و مولفه‌های تنبیه، کنترل اجتماعی،ارزیابی مجدد، نگرانی و مجموع باورهای فراشناختی، ساختار انگیزشی را  به طور معنی‌داری پیش‌بینی می‌کنند (001/0P<). ساختار انگیزشی در مردان و زنان در مولفه‌های میزان موفقیت و میزان خشنودی، تفاوت معنی‌دار دارد (05/0P<). هم‌چنین این ساختار در افراد متاهل و مجرد و بومی و غیر بومی در مولفه‌های میزان شانس و میزان ناخشنودی، تفاوت معنی‌دار دارد (05/0P<).
 نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن بود که کاهش باورهای فراشناختی مختل و راهبرد های کنترل فکر ناکارآمد باعث شکل‌گیری ساختار انگیزشی در جهت انطباقی خود می‌شود.

کلیدواژه‌ها


1. Cox WM, Pothos EM, Hosier SG. Cognitive motivational predictors of excessive drinker' success in changing. Psychopharmacology (Berl) 2007; 192(4): 499-510.
2. Diener ED, Fujita F. Life satisfaction set point: Stability and change. J Pers Soc Psychol 2005; 88: 158-64.
3. Eliot AG, Shedon KM. Avoidance personal goals and the personaling-illness relationship. J Pers Soc Psychol 1998; 75: 1282-99.
4. Tamir M, Diener E. Approch avoidance goods and well-being: On size does not fit all to appear. In: Eliot AJ.  Hand book of approch and avoidance motivation. New York: Taylor and Francis; 2008: 415-30.
5. Kaplan M, Maddux J. Goals and marital satisfaction: Perceived support for personal goals and collective efficacy for collective goals. J Soc Clin Psychol 2002; 21: 157-64.
6. Halisch F, Geppert U. Motive, personal goals, and life saticfiction in old age: first result from the munich twin atudy (Gold). Munich, Germany: Maxplanckiustitute for psychological research 2001; 1-19.
7. Schmuk P. Education occurs in organizations. Eugen, OR: University of Oregon; 2006.
8. Sadock BJ, Sadock VA. Kaplan and Sadock's synopsis of psychiatry: Behavioral sciences/clinical psychiatry. 10th ed. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins; 2007:  320-6.
9. Reeve J. Self determination theory applied to aducational setting. In: Deci EL, Ryan RM. Handbook of felf determination research. Rochester: University of Rochester press; 2002: 183-203.
10. Cox WM, Klinger E. Motivational structure: Relationships with substance processes of change. Addict Behav 2002; 27: 92-4.
11. Cox WM, Klinger E. Handbook of motivational counseling. London: Wiley; 2004: 121-30.
12. Cox WM, Klinger E, Blount JP. Motivational structure questionnaire (MSQ). In: Allen JP, Wilson WB. Assessing alcohol problems: A guide for clinicians and researchers. 2nd ed. Bethesda, MD: NIAA; 2003: 454-68.
13. Cox WM, Schippers GM, Klinger E, Skutle A, Stuchlíková I, Man F, et al. Motivational structure and alcohol use of university students across four nations. J Stud Alcohol 2002; 63(3): 280-5.
14. Flavell JH. Metacognition and Metacognitive monitoring: A new area of cognitive development inqury. Am Psychol 1979; 34: 909-77.
15. Flavell JH, Miller PH. Social cognition. In: Kuhn D, Siegler RS. (editors). Handbook of child psychology: Cognition, perception, and language.  5th ed. New York: Wiley; 1998: 851-98.
16. Kadivar P. [Educational psychology]. Tehran: Samt; 2004: 46. (Persian)
17. Wells A. Metacognitive therapy for anxiety and depression. New York: Guilford 2009: 11-48.
18. Papageorgiou C, Wells A. An empirical test of a clinical metacognitive model of rumination and depression. Cogn Ther Res 2003; 27: 261-73.
19. Wells A, Matthews G. Attention and emotion: A clinical perspective. Hove, UK: Erlbaum; 1994: 21-5.
20. Wells A, Davies M. The thought control questionnaire: A measure of individual difference in the control of unwanted thought. Behavior Res Ther 2003; 41: 529-54.
21. Fadardi JS. Cognitive-motivational determinant of attentional bias for alcohol-rated stimuli: development of an attentional–control training program. Ph.D. Dissertation. University of Wales, Bangor: 66-73.
22. Sharbaf HA, Fadardi JS, Cox WM. Validation of the Persian personal-concerns inventory. Proceeding at the 12th Iranian Researchers Conference in Europe, 2004, University of Manchester, UK.
23. Wells A, Cartwright-Hatton S. A short form of the metacognitions questionnaire: Properties of the MCQ 30. Behav Res Ther 2004; 42: 385-96.
24. Shirinzade Dastgiri M, Goudarzi  MA, Ghanizade A,  Taghavi MR. [Factor structure, validity and reliability of metacognition-30]. The journal of psychology 2008; 48: 445-61. (Persian)
25. Shareh H. [The comparison of the efficacy of metacognitive therapy (MCT), fluvoxamine and the combination of MCT with fluvoxamine treatment in treating Iranian patients with OCD]. Ph.D. Dissertation. Tehran: Tehran University of Medical Sciences, 2010: 160-5. (Persian)
26. Wells A. Emotional disorders and metacognition: Innovative cognitive therapy. Chichester, UK: Wiley; 2000: 113-16.
27. Gudarzi M, Esmaeili Torkanburi A. [Stduy of relationship between thought control strategies and OCD]. Hakim 2006; 4: 45-51. (Persian)
28. Naeli M. [Determining the job attitude of Khoozestan schools managers based on Hersberg theory]. MA. Dissertation. University of Ahwaz, 1982: 52-6. (Persian)
29. Brien RD. Effective motivational factors for thaiemployee. Factory of business administration of Asia University of Science and Technology 2003; 89: 111-26.
30. Aslankhani M. [Explenation of management skills and organize of atmosghers and relation to satisfaction of  job in government organs]. Ph.D. Dissertation. Tehran: Tehran University, 1997: 57-66. (Persian)
31. Nurbakhsh M. [Study of motivation in masters of university in all of country based on hersbergs theory]. Ph.D. Dissertation. Tehran: Tehran University, 1996: 72-5. (Persian)
32. Karami M. [Studuy of relationship between Hersbergs two factor theory with motivation of Iranian railway personal]. MA. Dissertation. Tehran: Tehran University, 1990: 48-53. (Persian)
33. Witt LA, Nye LG. Gender and relationship between perceived fairness of pay or promotion and job saticfaction. J Appl Psychol 1992; 13: 15-31.
34. Silverberg KE, Marshal EK, Ellis GD. Measuring job satisfaction  of vohmteers in public parks and recreation. J Park Recreat Admi 2001; 19: 75-92.
35. Jurge TA, Heller D, Mount K. Five factor model of personality and job saticfaction a meta analysis. J Appl Psychol 2002; 87: 41-53
36. Myers DG.The friend and faith of happy people. Am Psychol 2000; 7: 50-5.