بررسی رابطه‌ی فرامن و فراشناخت در بین دانشجویان دختر و پسر در دانشگاه فردوسی مشهد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای روان‌شناسی، دانشکده‌ی علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 استاد گروه روان‌شناسی، دانشکده‌ی علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

3 استادیار گروه روان‌شناسی، دانشکده‌ی علوم رفتاری و سلامت روان، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی ایران، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: فرامن و فراشناخت دو متغیر مهم در حوزه‌ی آسیب‌شناسی روانی هستند که مورد توجه محققان حوزه‌ی روان‌شناسی تحلیلی و روان‌شناسی شناختی هستند. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی رابطه‌ی بین فرامن و فراشناخت است که تاکنون به طور همزمان، کمتر مورد توجه محققین بوده‌اند.
روش‌کار: این پژوهش از نوع همبستگی است و در بین جامعه دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد در سال1395 انجام شد. نمونه این پژوهش 206 نفر از دانشجویان زن و مرد بود که به شیوه‌ی دردسترس مورد مطاله قرار گرفتند. ابزار اندازه‌گیری در این پژوهش دو پرسش‌نامه‌ی فراشناخت و فرامن است. برای تحلیل داده‌ها از روش‌های آمار توصیفی شامل میانگین و انحراف معیار و روش‌های آمار استنباطی شامل همبستگی پیرسون و تی برای دو گروه مستقل استفاده شده است. داده‌های این پژوهش با استفاده از SPSS نسخه‌ی 23تحلیل شده است.
یافته‌ها: بین فرامن و فراشناخت دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد رابطه‌ی منفی معنی‌داری وجود دارد (001/0≥P، 38/0=r). در عین حال بین وجدان و فراشناخت آنان رابطه مثبت معنی‌دار قوی وجود دارد (0001/0P≤، 65/0=r). بین وجدان زنان و مردان دانشجو تفاوت معنی‌داری وجود دارد (05/0≥P، 05/2=t). یعنی این که زنان گرچه از نظر فرامن فرقی با مردان ندارند اما از مردان باوجدان‌تر هستند.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج، فرامن شدید همایند فراشناخت ضعیف و وجدان قوی همایند  فراشناخت قوی است. به نظر می‌رسد فرامن به عنوان مانعی برای فراشناخت است در حالی که وجدان، تسهیل‌کننده‌ی فرایندهای فراشناختی ذهن است. اگر چه بین فراشناخت زنان و مردان تفاوتی یافت نشد اما به نظر می‌رسد زنان به دلیل ویژگی‌های عاطفی ذاتی زنانه از مردان باوجدان‌تر هستند.

کلیدواژه‌ها


  1. Freud S. On narcissism: an introduction. Standard edition. London: Hogarth; 1914: 67-104.
  2. Freud S. The Ego and the Id. Standard edition. London: Hogarth; 1923: 3-67.
  3. Freud S. The economic problem of masochism. Standard edition. London: Hogarth; 1924: 157-72.
  4. Freud S. Inhibitions, symptoms and anxiety. Standard edition. London: Hogarth; 1926: 77-178.
  5. Carveth DL. On the psychoanalytic sociology of Eli Sagan. Clio’s Psyche 2011; 18(3): 357-61.
  6. Carveth DL. Superego, conscience, and the nature and types of guilt. Modern Psychoanal 2010; 35(1): 106-30.
  7. Freud S. The dissolution of the oedipus complex. Standard edition. London: Hogarth; 1924: 173-82.
  8. Freud S. Some psychical consequences of the anatomical distinction between the sexes. Standard edition. London: Hogarth; 1925: 243-60.
  9. Freud S. Female sexuality. Standard edition. London: Hogarth; 1931: 223-64.
  10. Freud S. New introductory lectures on psycho-analysis (Lecture XXXIII Femininity: 112-135). Standard edition. London: Hogarth; 1933: 3-184.
  11. Gilligan C. In a different voice. Cambridge, MA: Harvard University Press; 1982: 24-39.
  12. Parviz K, Aghamouhamadian-Sharbaf HR, Ghanbari-Hashemabadi B, Dehghani M. [The relationship between ego strengthand metacognition among male and female students]. Educational strategy medical sciences 2016; 9(2): 118-26. (Persian)
  13. Flavell JH. Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive–developmental inquiry. Am Psychol 1979; 34(5): 906-11.
  14. Costa A, O'Leary P. Co-cognition: The co-operative development of the intellect. In: Davidson N, Worsham T. Enhancing thinking through co-operative learning. New York: Teachers College; 1992.
  15. Kuhn D, Dean D. A bridge between cognitive psychology and educational practice. Theor Pract 2004; 43(4): 268-73.
  16. Higgins ET. Self-discrepancy: A theory relating self and affect. Psychol Rev 1987; 9)4(: 319-40.
  17. McLeod L. Young children and metacognition: Do we know what they know they know? And if so, what do we do about it? Aust J Earl Child 1997; 22(2): 6-11.
  18. Cross DR, Paris SG. Developmental and Instructional analyses of children’s metacognition and reading comprehension. J Educ Psychol 1988; 80(2): 131-42.
  19. Schraw G, Moshman D. Metacognitive theories. Educ Psychol Rev 1995; 7(4): 351-71.
  20. Schraw G, Crippen KJ, Hartley K. Promoting self-regulation in science education: Metacognition as part of a broader perspective on learning. Res Sci Educ 2006; 36(1): 111-39.
  21. Kadivar P. Metacognitive processes and its application in teaching and learning research on education issues. Journal of psychology 2002; 5(4):87-10. (Persian)
  22. Wells A, Matthews G. Modeling cognitive in emotional: The S-REF. Behav Res Ther 1996; 34(11-12): 881-8.
  23. Wells A. The attention training technique: Theory, effects, and a metacognitive hypothesis on auditory Cogn Behav Pract 2007; 14(13): 4-8.
  24. Papageorgiou C, Wells A. An empirical test of a clinical metacognitive model of rumination and depression. Cogn Ther Res 2003; 27(2): 61-73.
  25. Cartwright-Hatton S. Wells A. Beliefs about worry and intrusions: The meta-cognitions questionnaire and its correlates. J Anxiety Disord 1997; 11(2): 79-96.
  26. Parviz K, Salehi Fadardi J. [Comparing the metacognitive process of students with- and without social phobia]. Educational strategies in medical Sciences 2015; 7(6): 405-10. (Persian)
  27. Wells A, Carter K. Further tests of a cognitive model of generalized anxiety disorder: Metacognitions and worry in GAD, panic disorder, social phobia, depression and non-patients. Behav Ther 2001; 32(15): 85-102.
  28. Bouman TK, Meijer KJ. A preliminary study of worry and meta-cognitions in hypochondriasis. Clin Psychol Psychother 1999; 6(6): 96-102.
  29. Wells A, Papageorgiou C. Relationships between worry, obsessive-compulsive symptoms and metacognitive beliefs. Behav Res Ther 1998; 39(89): 9-13.
  30. Hermans D, Engelen U, Grouwels L. Cognitive confidence in obsessive–compulsive disorder. Distrusting perception, attention and memory. Behav Res Ther 2008; 46(20): 98-113.
  31. Moritz S, Peters M, Lari F, Lincoln T. Metacognitive beliefs in obsessive-compulsive patients: a comparison with healthy and schizophrenia a participants. Cogn Psychiatr 2010; 15(12): 531-48.
  32. Bahramizadeh H. [Subscribe problematic factors in the comorbidity of anxiety and depression: the mediating role of metacognitive beliefs, anxiety sensitivity and unbearably]. MS. Dissertation. Tehran University, 2012. (Persian)
  33. Holeva Tarrier N, Wells A. Prevalence and predictors of acute PTSD following road traffic accident: Thought control strategies and social support. Behav Ther 2001; 32(17): 65-83.
  34. Roussis P, Wells A. Post-traumatic stress symptoms: tests of relationships with thought control strategies and beliefs as predicted by the metacognitive model. Pers Individ Diff 2006; 40(1): 11-22.
  35. Spada MM, Nikcevic AV, Moneta GB, Wells A. Metacognition, perceived stress, and negative emotion. Pers Individ Diff 2008; 44(11): 72-81.
  36. Samarin-Nouri Sh, Buromand-Nasab M, Falatony F, Seraj-Khorami N. Comparison of motivational beliefs and self-regulated learning strategies in gifted and normal students. New findings in psychology 2009; 4(11): 47-59.
  37. Javadi M, Keyvanara M, Yaghoubi M, Hassanzadeh A, Ebadi Z. The relationship between metacognitive awareness of reading strategies and academic achievement in students of Medical Sciences University of Isfahan. Iran J Med Educ 2010.10(3)246-54
  38. Ababaf Z. Compare cognitive and metacognitive strategies of high school students. Journal of educational innovations 2008; 7(25): 119-50.
  39. Aboulghasemi A, Kyamrsy A. The relationship between metacognition and cognitive disorders in the elderly. Advances in cognitive sciences 2009; 11(1): 8-15.
  40. Delavar A. [The research method in psychology and educational sciences]. Tehran: Virayesh; 2001. (Persian)
  41. Parviz K. An analyzing of cognitive and metacognitive strategies in learners: Interactive effect of learning environments as physical environment and location as social environment. Intern J Learn 2013; 18: 49-63.
  42. Venman MVJ, Spaans MA. Relation between intellectual and metacognitive skills: Age and task differences. Learn Individ Diff 2005; 15(2): 159-76.
  43. Williams WM, Blythe T, White N, Gandner H, Sternberg RJ. Practical intelligence for school: Developing meta-cognitive sources of achievement in Dev Rev 2002; 22(2): 162-210.
  44. Parviz K, Sharifi M. [Relationship between cognitive and metacognitive strategies and educational success in urban and rural high school students]. Iranian journal of educational strategy 2011; 4(1): 1-6. (Persian)