بررسی الگوی پیش‌بینی علایم اضطراب اجتماعی بر پایه عامل سرشتی بازداری رفتاری و عوامل شناختی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار روان‌شناسی بالینی، مرکز تحقیقات روان‌پزشکی و علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

2 دکترای تخصصی روان‌شناسی بالینی، انستیتو روان‌پزشکی تهران، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران

3 دکترای تخصصی روان‌شناسی بالینی، گروه روان‌شناسی بالینی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: هدف از انجام این پژوهش، بررسی الگوی پیش‌بینی علایم اضطراب اجتماعی بر پایه مولفه‌ تکاملی-سرشتی بازداری رفتاری و مولفه‌های شناختی بوده است. فرض بر این است که بازداری رفتاری به عنوان یکی از علل تاریخچه‌ای نوعی و فردی علایم اضطراب اجتماعی، به همراه مولفه‌های فردی و شناختی مانند سوگیری در توجه و تعبیر رخدادهای اجتماعی، موجب بروز علایم اضطراب اجتماعی می‌شود.
روش‌کار: در این پژوهش مقطعی، در سال 91-1390 تعداد 408 دانشجوی شاغل به تحصیل در دانشگاه‌های شهر تهران در این پژوهش شرکت کردند. این دانشجویان، پرسش‌نامه‌های بازداری رفتاری بزرگسالان، گذشته‌نگر بازداری رفتاری،  کانون توجه، پیامدهای رویدادهای منفی اجتماعی و اضطراب اجتماعی را تکمیل کردند. داده‌ها با روش‌ تحلیل رگرسیون چندگانه‌ی خطی گام به گام با کمک نرم‌افزارSPSS  نسخه‌ی 16 تحلیل شدند.
یافته‌ها: تمامی متغیرها، به طور معنی‌داری با اضطراب اجتماعی همبستگی داشتند (05/0 P<). هم‌چنین متغیرهای سرشتی و شناختی در بروز علایم اضطراب اجتماعی تاثیر معنی‌داری داشتند. در نهایت الگوی پیش‌بینی که در آن بازداری رفتاری به همراه عوامل شناختی موجب بروز علایم اضطراب اجتماعی می‌گردد، مورد تایید قرار گرفت.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان از ابزارهای پژوهش به عنوان وسیله‌ای برای پیش‌بینی و در نهایت غربالگری افراد در معرض ابتلا به اضطراب اجتماعی بهره برد. هم‌چنین با توجه به تاثیر عوامل شناختی در بروز علایم اضطراب اجتماعی، می‌توان آموزش‌های مبتنی بر شکل‌گیری باورها و دیدگاه‌های متناسب و منطقی را از سنین پایه شروع کرده و این آموزش‌ها را در درمان نیز به کار برد.

کلیدواژه‌ها


  1. American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical manual of mental disorders. 4th Washington, DC: American Psychiatric Association; 2000.
  2. Rheingold AA, Herbert JD, Franklin ME. Cognitive bias in adolescents with social anxiety disorder. Cogn Ther Res 2003; 6: 639-55.
  3. Furmark T. Social phobia: Overview of community survey. Acta Psychiatr Scand 2002; 105: 84-93.
  4. Rapee RM, Spence SH. The etiology of social phobia: Empirical evidence and an initial model. Clin Psychol Rev 2004; 24: 737-67.
  5. Ledley DR, Fresco DM, Heimberg RG. Cognitive vulnerability to social anxiety disorder. In: Alloy LB, Riskind JH. (editors). Cognitive vulnerability to emotional disorders. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates; 2006: 251-84.
  6. Mineka S, Zinbarg R. A contemporary learning theory perspective on the etiology of anxiety disorders: It's not what you thought it was. Am Psychologist 2006; 61: 10-26.
  7. Barlow DH. Anxiety and its disorders. New York: Guilford; 2002.
  8. Kimbrel NA. A model of the development and maintenance of generalized social phobia. Clin Psychol Rev 2008; 28: 592-612.
  9. Hirshfield-Becker DR, Biederman J, Rosenbaum JF. Behavioral inhibition. In: Morris TL, March JS. (editors). Anxiety disorders in children and adolescents. New York: Guilford; 2004: 27-58.
  10. Hofmann SG, Barlow DH. In: Barlow DH. (editor). Anxiety and it’s disorder. 2nd ed. New York: Guilford; 2002: 454-76.
  11. Connor KM, Davidson JRT, Churchill LE, Sherwood A, Foa EB, Weisler RH. Psychometric properties of the social phobia inventory (SPIN): A new self rating scale. Br J Psychiatry 2000; 176: 379-86.
  12. Taherifar Z, Fata L, Gharaei B. [The predicting model of social phobia among college students based on the cognitive-behavioral components]. Iranian journal of psychiatry and clinical psychology 2011; 16(1): 34-45. (Persian)
  13. Goldstone GL, Parker G. Measuring a behaviorally inhibited temperament style: Development and initial validation of new self-report measures. Psychiatry Res 2005; 135: 133-43.
  14. Meyers LS, Gamst G, Guarino AJ. Applied multivariate research: Design and interpretation. USA: Sage; 2006.
  15. Mohammadi A. [The relationship between some cognitive, behavioral and emotional components with subtypes of obsessive-compulsive symptoms in college students]. MS. Dissertation. Tehran Psychiatric Institute, 2008. (Persian)
  16. Woody SR, Chambless DL, Glass CR. Self-focused attention in treatment of social phobia. Behav Res Ther 1997; 35: 117-29.
  17. Khayyer M, Ostovar S, Latifian M, Taghavi SMR, Samani S. [The mediating role of self-focused attention and social self-efficacy on the relationship between social phobia and reviewing bias]. Iranian journal of psychiatry and clinical psychology 2009; 14(1): 24-32. (Persian)
  18. Wilson JK, Rapee RM. The interpretation of negative social events in social phobia: Changes during treatment and relationship to outcome. Behav Res Ther 2005; 43: 373-89.
  19. Ostovar S. [Explanation of the mediating role of self-focused attention and social self-efficacy on the relationship between social phobia and cognitive bias]. Ph.D. Dissertation. Shiraz University, Faculty of psychology and educational sciences, 2008. (Persian)
  20. Stopa L, Clark DM. Social phobia and interpretation of social events. Behav Res Ther 2000; 39: 273-83.
  21. McNaughton N, Corr PJ. A two-dimensional neuropsychology of defense: Fear/anxiety and defensive distance. Neurosci Biobehav Rev 2004; 28: 285-305.
  22. Gray JA, McNaughton N. The neuropsychology of anxiety: An enquiry into the functions of the septo-hippocampal system. 2nd ed. New York: Oxford University.
  23. Clark DM, Wells A. A cognitive model of social phobia. In: Liebowitz MR. (editor). Social phobia: Diagnosis, assessment, and treatment. New York: Guilford; 1995: 69-93.
  24. Amir N, Foa EB, Coles ME. Negative interpretation bias in social phobia. Behav Res Ther 1998; 36: 945-57.
  25. Spector I, Pecknold JC, Libman E. Selective attention bias related to the noticeable aspect of anxiety symptoms in generalized social phobia. J Anxiety Disord 2003; 17: 517-31.
  26. Bogels SM, Mansell W. Attention processes in the maintenance and treatment of social phobia: Hypervigilance, avoidance, and self focused attention. Clin Psychol Rev 2004; 24: 827-56.