بررسی رابطه ذهن‌آگاهی با تاب‌آوری در دانشجویان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

2 کارشناس ارشد روان‌شناسی تربیتی، دانشکده-ی پردیس، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

چکیده

مقدمه: ذهن آگاهی، مفهومی است که در سالهای اخیر تحت تاثیر تفکر بودایی، توجه روان‌شناسان، روان‌درمانگران و محققان را به خود جلب کرده است. مداخلات مبتنی بر ذهن‌آگاهی به عنوان یکی از درمان‌های شناختی– رفتاری نسل سوم یا موج سوم قلمداد می‌شود. بسیاری از تحقیقات به بررسی عواملی پرداخته‌اندکه با این متغییر در ارتباط می‌باشد.  هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی رابطه ذهن آگاهی و تاب‌آوری در دانشجویان می‌باشد.
روش‌کار: روش تحقیق در این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می‌باشد. برای انجام این پژوهش نمونه‌ای مشتمل بر 357  نفر (203 دختر و 154 پسر) از دانشجویان دانشکده‌های علوم انسانی، مهندسی و پردیس دانشگاه کاشان در سال تحصیلی 1394 به شیوه نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب با حجم انتخاب گردید. در ادامه به‌منظور جمع‌آوری اطلاعات، از پرسشنامه‌های تاب‌آوری کانر و دیویدسون (2003)، پرسشنامه پنج‌وجهی ذهن‌آگاهی بائر، اسمیت، هاپکینز و تونی (2006)، استفاده به‌ عمل‌ آمد. ضریب آلفای به‌ دست‌آمده در این مطالعه برای متغیرهای  ذهن آگاهی و تاب‌آوری به ترتیب 733/0 و 856/0 و هم‌چنین برای مولفه‌های ذهن آگاهی: مشاهده، توصیف، عمل همراه با آگاهی، عدم قضاوت و عدم واکنش به ترتیب 726/0، 667/0، 802/0، 724/0 و 623/0 به ‌دست‌آمد. برای تحلیل داده‌ها از روش ضریب همبستگی پیرسون با کمک نرم افزار   SPSS استفاده شد.
یافته‌ها: بین ذهن آگاهی و تاب‌آوری همسو با دیگر پژوهش‌ها، ارتباط معنی‌دار وجود دارد (05/0P<).یافته‌های پژوهش حاکی از آن بود که ذهن آگاهی می‌تواند موجب ارتقای تاب‌آوری در دانشجویان شود.
نتیجه‌گیری: بنا بر نتایج این پژوهش توصیه می‌شود که برنامه‌ریزان فرهنگی، آموزش عالی و نهادهای تربیتی کشور به بهبود سطح ذهن آگاهی و تاب‌آوری دانشجویان توجه کنند و آموزش‌هایی در این زمینه ارائه نمایند.

کلیدواژه‌ها