اثربخشی درمان شناختی‌رفتاری بر افسردگی و امید به زندگی بیماران مبتلا به هپاتیت ب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تربت جام، ایران

2 دانشجوی دکترای روان‌شناسی سلامت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

3 کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، مشهد، ایران

4 دانشیار گروه روان‌شناسی بالینی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

5 دانشجوی ارشد روان‌شناسی شناختی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

مقدمه: با توجه به لزوم درمان‌های مناسب روان‌شناختی در بیماری‌های مزمن نظیر هپاتیت ب، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی گروه‌درمانی شناختی‌رفتاری بر افسردگی، امید به زندگی بیماران مبتلا به هپاتیت نوع ب،  انجام شد.
روش‌کار: جامعه‌ی آماری این کارآزمایی بالینی شامل بیماران 40-25 ساله‌ی مبتلا به هپاتیت نوع ب در سطح شهر مشهد در سال 1391 می‌باشند که دارای همبودی اختلال افسردگی (بر اساس ملاک‌های چهارمین ویراست راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی و پرسش‌نامه‌ی افسردگی بک) و میزان پایین امید به زندگی (طبق آزمون امیدواری اشنایدر)  بوده‌اند. تعداد 28 نفر به صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه 14 نفری آزمون و شاهد تقسیم شدند. گروه آزمون به مدت 3 ماه، هر هفته تحت درمان شناختی-رفتاری قرار گرفت و گروه شاهد هیچ آموزشی دریافت نکرد. بعد از اتمام دوره، مجددا آزمون‌های  مذکور به عنوان پس‌آزمون در تمام افراد اجرا گردید. برای تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و آزمون تحلیل کوواریانس و نرم‌افزار  SPSSنسخه‌ی 19 استفاده گردید.
یافته‌ها: تحلیل آزمون کوواریانس نشان داد که اثر گروه‌درمانی شناختی‌رفتاری در افزایش امید به زندگی بیماران هپاتیت نوع ب، معنی‌دار بوده است (01/0>P). هر چند این درمان بر افسردگی بیماران اثربخش بوده اما از نظر آماری معنی‌دار گزارش نگردید (18/0=P).
نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد گروه‌درمانی شناختی رفتاری به عنوان یک رویکرد درمانی می‌تواند در بهبود افسردگی و به خصوص افزایش امید به زندگی بیماران مبتلا به هپاتیت ب موثر باشد.

کلیدواژه‌ها