ابعاد پریشانی مرگ: اضطراب مرگ، وسواس مرگ و افسردگی مرگ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روان‌شناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 استادیار گروه روان‌شناسی بالینی دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران

3 استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

4 استادیار روان‌شناسی بالینی، مرکز تحقیقات روان-پزشکی و علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

مقدمه: اضطراب مرگ، وسواس مرگ و افسردگی مرگ، سه بعد پریشانی مرگ را تشکیل می­دهند. هدف پژوهش حاضر بررسی همگرایی و واگرایی بین این سه بعد نگرش مرضی نسبت به مرگ بود.
روش­کار: در یک بررسی همبستگی، نمونه­ای به حجم 339 نفر به روش تصادفی طبقه­ای از بین دانشجویان دختر و پسر دانشگاه پیام نور استان آذربایجان شرقی که در سال تحصیلی 94-1393 مشغول به تحصیل بودند، انتخاب شدند. شرکت­کنندگان به مقیاس­های اضطراب مرگ، وسواس مرگ و افسردگی مرگ پاسخ دادند. داده‏ها با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی از نوع تحلیل مولفه­های اصلی با چرخش پروماکس تحلیل شدند.
یافته­ها: الگوی وزن­های عاملی و آزمون اسکری سه عامل وسواس مرگ، افسردگی مرگ و اضطراب مرگ را به ترتیب با ارزش­های ویژه 4/13، 77/3 و 54/2 پیشنهاد نمود. این 3 عامل 85/45 درصد واریانس­های پریشانی مرگ را تبیین می­کنند.
نتیجه­گیری: پریشانی مرگ، ساختاری چندعاملی داشته و وسواس مرگ، افسردگی مرگ و اضطراب مرگ، مولفه­های جداگانه­ی پریشانی مرگ را تشکیل می­دهند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. Neimeyer R, Wittkowski J, Moser RP. Psychological research on death attitudes: An overview and evaluation. Death Stud 2004; 28: 309-40.
  2. Kastenbaum R. The psychology of death. 3rd ed. New York: Springer; 2000.
  3. Abdel-khalek AM, Tomas-sabado J. anxiety and death anxiety in Egyptian and Spanish nursing students. Death Stud 2005; 29: 157-69.
  4. Templer DI, Lavoie M, Chalgujian H, Thomas-Dobson S. The measure of death depression. J Clin Psychol 1990; 46: 834-9.
  5. Abdel-khalek AM. The structure and measurement of death obsession. Pers Individ Dif 1998: 24: 159-65.
  6. Yang H, Zhang J, Lu Y, Li M. A Chinese version of a Likert-type death anxiety scale for colorectal cancer patients. Int J Nurs Sci 2016; 3: 337-41.
  7. Aghababaei N, Sohrabi F, Eskandari H, Borjali A, Farrokhi N, Chen Z. Predicting subjective well-being by religious and scientific attitudes with hope, purpose in life and death anxiety as mediators. Pers Individ Dif 2016; 90: 93-8.
  8. Bodner E, Shrira A, Bergman YS, Cohen-Fridel S. Anxieties about aging and death and psychological distress: The protective role of emotional complexity. Pers Individ Dif 2015; 83: 91-6.
  9. Maxfield M, John S, Pyszczynski T. A terror management perspective on the role of death-related anxiety in psychological dysfunction. Hum Psychologist 2014; 42: 35-53.
  10. Templer DI. The construction and validation of a death anxiety scale. J Gen Psychol 1970; 82: 165-77.
  11. Maltby J, Day L. The reliability and validity of the Death Obsession Scale among English university and adult samples. Pers Individ Dif 2000; 28: 695-700.
  12. Tomas-Sabado J, Gomez-Benito J. Psychometric properties of the Spanish adaptation of the death obsession scale (DOS). J Death Dyin 2003; 46: 263-72.
  13. Rajabi G, Bahrani M. Factor analysis of Death Anxiety Scale. J Pyschol 2001; 20: 331-44.
  14. Mohammadzadeh A, Asgharnejadfarid A, Ashouri A. The study of factor structure, validity and reliability of the Death Obsession Scale [DOS]. Cog Sci Novel 2009; 41: 1-7.
  15. Aghazadeh SE, Mohammadzadeh A, Rezaie A. [Validation of Death Depression Scale among Tabriz universities students]. Journal of research in behavioral sciences 2014; 12(3): 1-10. (Persian)
  16. Lester D. Death anxiety, death depression, and death obsession. Psychol Rep 2003; 93: 695-6.
  17. Abdel-Khalek AM. Death anxiety, death depression, and death obsession: a general factor of death distress is evident: a reply. Psychol Rep 2004; 94: 1212-4.
  18. Yaryura-Tobias JA, Grunes MS, Todaro J, McKay D, Neziroglu FA, Stockman R. Nosological Insertion of Axis I Disorders in the Etiology of Obsessive-Compulsive Disorder. J Anxious Disord 2000; 14: 19-30.
  19. Naomi A, Fineberg NA, Fourie H, Gale TM, Sivakumaran T. Comorbid depression in obsessive compulsive disorder (OCD): Symptomatic differences to major depressive disorder. J Affect Disord 2005; 87: 327-30.
  20. Allan LJ, Johnson JA, Emerson SD. The role of individual difference variables in ageism. Pers Individ Dif 2014; 59: 32-7.
  21. Cohen AB, Pierce JD, Chambers J, Meade R, Gorvine BJ, Harold G, et al. Intrinsic and extrinsic religiosity, belief in the afterlife, death anxiety, and life satisfaction in young Catholics and Protestants. J Res Pers 2005; 39: 307-24.
  22. Krejcie RV, Morgan DW. Determining sample size for research activities. Educ Psychol Meas 1970; 30(3): 607-10.
  23. Tabachnick BG, Fidell LS. Using multivariate statistics. 5th ed. Boston: Pearson education; 2007.
  24. Thorndike RL. Applied psychometrics. Houghton Mifflin; 1982.

25.Fabrigar LR, Wegener DT, MacCallum RC, Strahan EJ. Evaluating the use of exploratory factor analysis in psychological research. Psychol Methods 1999; 4(3): 272.

  1. Thompson B. Exploratory and confirmatory factor analysis: Understanding concepts and applications: Washington: American Psychological Association; 2004.
  2. Lehto RH, Stein KF. Death anxiety: an analysis of an evolving concept. Res Theory Nurs Pract 2009; 23(1): 23-41.
  3. Kubler-Ross E. On death and dying: questions and answers on death and dying: on life after death. New York: Quality paper- Book club; 2002.
  4. Martz E, Linveh H. Death anxiety as a predictor of future time orientation among individuals with spinal cord injuries. Disab Rehabil 2003; 25: 1024-32.
  5. De Paola SJ, GriffenM, Young JR, Neimeyer RA. Death anxiety and attitudes towards the elderly among older adults: The role of gender and ethnicity. Death Stud 2003; 27: 335-54.
  6. Schumaker JF, Warren WG, Groth-Marnat G. Death anxiety in Japan and Australia. J Soc Psychol 1991; 131: 511-18.
  7. Pyne D R. A model of religion and death. J Soc Econom 2010; 39: 46-54.
  8. Fessler DMT, Navarrete CD. The effect of age on death disgust: Challenges to terror management perspective. Evol Psychol 2005; 3: 279-96.
  9. Abdel-khalek AM. Death anxiety among Lebanese samples. Psychol Rep 1991; 68: 924-6.
  10. Chen Y, Delben KS, Forston BL, Lewis J. Differential dimensions of death anxiety in nursing students with and without nursing experience. Death Stud 2006; 30: 919-29.