نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
کارشناس ارشد مشاوره ی خانواده، دانشگاه علوم پزشکی قم
چکیده
کلیدواژه‌ها
وجود روابط صمیمانه بین افراد از اهمیت خاصی برخوردار است.
چنین روابطی بر بهزیستی فیزیکی، روان
شناختی و توانایی افراد در جهت عملکرد موثر در زمینه‌های مختلف فردی، خانوادگی و شغلی موثر است. ایجاد و دوام رابطه
ی صمیمانه توسط پیوندهای هیجانی خاصی تقویت می‌شود. هم
چنان
که روابط سالم در زندگی منافع و پیامدهای مثبتی را دربردارد، روابط غیررضایتبخش
سلامت جسمانی و روان
شناختی افراد را به خطر می‌اندازد. صمیمیت[1] احساس نزدیکی، تشابه و رابطه
ی شخصی عاشقانه یا هیجانی با شخص دیگر است و مستلزم شناخت و درک عمیق فرد دیگر به منظور بیان افکار و احساساتی است که به
عنوان منشا تشابه و نزدیکی به کار میرود. صمیمیت یک فرآیند تعاملی است و شامل ابعادی مرتبط به هم است. محور این فرآیند شناخت، درک، پذیرش، همدلی با احساسات فرد دیگر، قدردانی و پذیرش دیدگاه اوست. صمیمیت، تنها یک تمایل یا آرزو نیست؛ بلکه یک نیاز اساسی و واقعی بوده و مفهوم وسیعی دارد که شامل خود
افشایی، رابطه
ی جنسی، نزدیکی هیجانی، بدنی و عقلی است. با از دست رفتن صمیمیت یکی از حلقه‌های پیوند زناشویی از بین میرود. باگاروزی[2] صمیمیت را شامل 9 بعد صمیمیت هیجانی، روان
شناختی، عقلانی، جنسی، جسمانی، معنوی، زیباشناختی، اجتماعیتفریحی و زمانی می‌داند. شدت صمیمیت و ابعاد نهگانه
ی آن در هر فرد، متفاوت از فرد دیگر است (1).
داشتن رابطه
ی صمیمانه و دلبستگی[3] عاطفی با افراد نزدیک زندگی چون والدین، همسر و فرزندان یکی از مهم
ترین نیازهای بشری است. تلاش درجهت جستجو و حفظ رابطه با افراد مهم زندگی یک اصل انگیزشی بوده و در تمام طول زندگی با فرد همراه است. دلبستگی و داشتن رابطه برای رشد روانی، تکوین شخصیت و سلامت هیجانی ضروری است و بر سلامت هیجانی، احساس امنیت و بهداشت روان انسان
ها تاثیر می‌گذارد. توانایی تنظیم هیجانها و تجربه
ی همدلی مستلزم داشتن یک دلبستگی ایمن است (2). نظریه
ی دلبستگی، انسان
را به عنوان موجودی اجتماعی می‌نگرد که ظرفیت برقراری ارتباط با سایر انسان
ها را دارد. بالبی[4] معتقد است که دلبستگی در رابطهی والد-کودک به رابطه
ی عاشقانه در بزرگسالی[5] انتقال مییابد و می‌تواند بر شناخت، هیجان
ها و رفتار در زندگی تاثیر بگذارد. هرگونه خلل در رابطه
ی دلبستگی موجب آسیب
و خطرهای بعدی می‌شود. بر این اساس، امنیت را می‌توان به عنوان هسته
ی نظام دلبستگی[6] در روابط توصیف نمود. یک رابطه
ی امن با فردی صورت می‌پذیرد که نسبت به او احساس دلبستگی بشود. این ارتباط امن بیشتر با همسر شکل می‌گیرد و همسر شکل اولیهی دلبستگی و منبع عمدهی امنیت و احساس آرامش است. افرادی که احساس ایمنی می‌کنند به همسر خود دلبستگی روشن
تر، منسجم
تر و پیوسته
تری داشته و احساس مثبتی نسبت به خود دارند. زوجینی که دلبستگی ایمن دارند نسبت به یکدیگر متعهدتر هستند. آن
ها از رابطه
ی بین
فردی خود بیشتر احساس رضایت می‌کنند و این امر سبب تداوم رابطه بین آنها میگردد (3).
دلبستگی، فهم ما را از وقایع ارتباطی روزانه مثل رابطه
ی جنسی که جزء لازم در ارتباط رضایت
بخش زناشویی است، عمیق
تر می‌کند. رابطه
ی جنسی، دلبستگی بین زوجین را نسبت به هم زیاد می‌کند. برای بسیاری از زوج
ها ارتباط جنسی زمانی اتفاق می‌افتد که قادر باشند ارتباط لطیف
تر و ظریف
تری را با یکدیگر برقرار کنند و نیازهای دلبستگیشان را پاسخ
گویند. روابط جنسی جزیی از ارتباطهای عاشقانهی بین زوجین است و پیوندهای عاشقانه و صمیمیت و رضایت از رابطه
ی جنسی عوامل کلیدی در دلبستگی زوجین هستند (4).
در این میان صمیمیت جنسی[7] موضوعی پیچیده است که نیاز به توجه ویژه
ای دارد؛ زیرا رضایتمندی در این زمینه بر جنبه‌های دیگر روابط زوجین اثر می‌گذارد. صمیمیت جنسی شامل در میان گذاشتن تجارب عاشقانه با یکدیگر، نیاز به تماس بدنی، آمیزش جنسی و روابطی می‌شود که برای برانگیختن، تحریک و رضایت جنسی طرح
ریزی می‌شود. مشاوران در طول سال
ها کار با مراجعان متوجه گردیده
اند که صمیمیت جنسی بیشترین حساسیت و در عین حال بیشترین مشکلات را برای زوج
ها به ارمغان می‌آورد. اگر زوجین نسبت به تفاوت
های خود در تقاضاهای جنسی و تمایلات مختلفشان در آمیزش جنسی آگاهی داشته باشند می‌توانند قبل از آن
که ارتباطشان دچار مشکل گردد آن را مورد درمان قرار دهند. برعکس اگر زوجین به صمیمیت جنسی خود آگاه نباشند باید شاهد برون
ریزی مشکلات باشند (1).
زوجین در محیط صمیمانه و شاد، روابط جنسی رضایت
بخش
تری دارند و جذابیت این روابط در طی زمان باقی می‌ماند. برای رابطه
ی صمیمانه، رابطه
ی جنسی بسیار مهم است. نارضایتی و فقدان صمیمیت، سرزندگی و شادابی ازدواج را از بین می‌برد و بر کیفیت ازدواج اثر می‌گذارد (5). صمیمیت و کامیابی جنسی و افزایش سطح لذت و رضایت حاصل از آن در بین زوجین، عامل اصلی در جلوگیری از گسیختگی و عنانبریدگی تمایلات در رفتارهای جنسی آنان و جستجوی ارضای جنسی در روابط غیرزناشویی و خارج
خانوادگی است (6). صمیمیت در روابط جنسی رضایتبخش با کیفیت زندگی زناشویی ارتباط دارد. پژوهش
های انجام گرفته درخصوص صمیمیت جنسی در ازدواج
های موفق سه موضوع اصلی را بیان می‌کنند: الف) اهمیت رابطه
ی جنسی در ازدواج
های موفق، ب) فواید حاصل از رابطه
ی جنسی در ازدواج
های موفق، ج) تغییر در روابط جنسی در طول زندگی (5).
مک
کارتی[8] بیان کرده است که بین رضایت جنسی و رضایت ازرابطه، ارتباط وجوددارد. رابطه
ی جنسی رضایتمند بخش مهمی از یک رابطه است، رابطه
ی جنسی بدون رضایت مشکلات جنسی را افزایش داده و صمیمیت و شور و نشاط زندگی را کاهش می‌دهد (7). از عوامل فردی که بر روابط جنسی، رضایت جنسی و صمیمیت حاصل از آن تاثیر می‌گذارد دلبستگی است. دلبستگی یک پیوند هیجانی و زیست
شناختی است و نزدیکی کودک با مراقب خود را به
خصوص در زمان مشاهده
ی ترس و خطر تداعی می‌کند (2). به نظر برخی محققان، دلبستگی یک رابطه
ی هیجانی نزدیک میان دو بزرگسال است و به وسیله
ی علاقه
ی دوطرفه و تمایل به نزدیکی مشخص می‌شود (8). دلبستگی برای رشد سالم اهمیت حیاتی دارد. به نظر بالبی دلبستگی زمانی به وجود میآید که رابطه
ی گرم، صمیمانه و پایا بین کودک و مادر که برای هر دو رضایت
بخش و مایه
ی خوشی است، وجود داشته باشد. دلبستگی در سال اول زندگی به
تدریج شکل می‌گیرد و کیفیتی متقابل دارد، یعنی کودک و مادر متقابلا به هم دلبسته می‌گردند (9،3).
بر طبق نظر هازان[9] و همکاران، افراد با سبک دلبستگی مضطرب/دوسوگرا به سطح بالایی از صمیمیت نیاز دارند. رفتارهای جنسی آن
ها بر رفتارهای مراقبتکنندگی و تمایل به امنیت و صمیمیت، برتری دارند. آن
ها میل جنسی بالایی دارند و از موقعیت‌های جنسی استفاده مینمایند تا نیاز برآورده نشده
ی امنیت خود را بازیابند. آن
ها ممکن است شریکهای جنسی مختلفی داشته باشند.
افراد دلبستهی اجتنابی به احتمال زیاد درگیر روابط جنسی خارج از تعهد در بیرون از خانواده می‌شوند. آن
ها به دنبال رابطه
ی جنسی کاملی هستند و شرکای جنسی بیشتری را در طول زندگی ترجیح می‌دهند (4). اما افراد با سبک دلبستگی ایمن، همدل هستند و می‌توانند صمیمیت را تجربه کنند. آن
ها درگیر آنگونه روابط جنسی می‌شوند که برای هر دو زوج لذتبخش و کاملکننده باشد و هدف در این ارتباط کسب صمیمیت جنسی و لذت دوطرفه است (10).
از آن
جا که نظریه
ی دلبستگی می‌تواند رضایت و صمیمیت جنسی زوجین را افزایش دهد و با توجه به این
که سبک
های دلبستگی ناایمن می‌توانند بر رابطه
ی زوجین و هم
چنین رابطه
ی جنسی آن
ها تاثیر منفی بگذارند و با از هم پاشیدن روابط عاشقانه و ازدواج رابطه دارد، این پژوهش بر آن است تا تاثیر زوج
درمانی براساس نظریه
ی دلبستگی را بر رضایت جنسی و صمیمیت جنسی زوجین در شهر اصفهان بررسی نماید.
روش
کار
روش این پژوهش، نیمهتجربی بوده و از طرح پیش
آزمون، پس
آزمون با گروه شاهد استفاده شده است. جامعه
ی آماری این پژوهش، زوجین مراجعه
کننده به فرهنگ
سرای خانواده
ی شهر اصفهان در سال 1387 بودند. 15 زوج (30 نفر) در گروه آزمون و 15 زوج (30 نفر) در گروه شاهد به
صورت تصادفی قرار گرفتند. در این پژوهش از دو پرسش
نامه استفاده شد.
پرسش
نامه
ی رضایت جنسی:ابتدا با مطالعه
ی متون مربوط به رضایت جنسی پیش
نویس پرسش
نامه
ی رضایت جنسی تهیه شد که شامل 19 سئوال بود. 18 سئوال با طیف 4 گزینه
ای (همیشه، گاهی
اوقات، به
ندرت، هیچ
وقت) و نمرههای 1 تا 4 بود. سئوال 19 در طیف لیکرت (بسیار ناراضی، بی
تفاوت، بسیار راضی) و از نمره
ی 0 تا 10 بود. حداکثر نمره
82 و حداقل آن 18 بود. نمرهی بالاتر، نشانگر رضایت جنسی بیشتر زوجین است. روایی محتوایی این پرسش
نامه توسط پنج متخصص مشاوره و روان
شناس در دانشکده
ی علوم تربیتی دانشگاه اصفهان تایید و برای تعیین پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شد. این پرسش
نامه بر روی 140 نفر (70 زوج) اجرا و ضریب آلفای کرونباخ آن 83/0 به دست آمد.
پرسش
نامهی صمیمیت جنسی: با مطالعه
ی منابع معتبر علمی و پرسش
نامهی صمیمیت جنسی باگاروزی و پژوهش‌های انجام شده در این مورد، پیشنویس پرسش
نامه
ی صمیمیت جنسی تهیه شد. در این پیش
نویس 30 سئوال مطرح گردید و هر سئوال دارای طیف 4 گزینه
ای (همیشه، گاهی اوقات، به ندرت، هیچ
وقت) با نمره
های 1 تا 4 بود. حداکثر نمره
120 و حداقل آن 30 بود. نمرهی بالاتر، نشانگر صمیمیت جنسی بیشتر زوجین است. روایی محتوایی پرسش
نامه توسط پنج متخصص مشاوره و روان
شناس در دانشکده
ی علوم تربیتی دانشگاه اصفهان تایید و برای تعیین پایایی بر روی 140 نفر (70 زوج) اجرا و ضریب آلفای کرونباخ آن 81/0 به
دست آمد. پس از تماس با نمونه
ها، انجام مصاحبه
ی مقدماتی، اخذ رضایت
نامه
ی کتبی از زوجین و قرارگیری تصادفی نمونه
ها در گروه آزمون و شاهد، پرسش
نامه
های رضایت
جنسی وجنسی به
عنوان پیش
آزمون اجرا شد. سپس برای آزمودنی‌های گروه آزمون جلسات زوجدرمانی براساس نظریه
ی دلبستگی برگزار گردید. بعد از گذشت دو هفته از اتمام جلسات درمانی، پس
آزمون و پس از گذشت دو ماه از انجام پس
آزمون، آزمون پی
گیری از دو گروه آزمون و شاهد به عمل آمد. لازم به ذکر است که پس از اجرای پس
آزمون، خدمات مشاوره
ای به زوج‌های گروه شاهد که خواستار مشاوره بودند ارایه شد. متغیر مستقل شامل 8 جلسه زوج
درمانی مبتنی بر نظریهی دلبستگی بود. این جلسات هر هفته یک بار و هر بار به مدت90 دقیقه تشکیل شد. برای یادآوری تشکیل جلسات، روز قبل از هر جلسه با تمام زوج
های گروه آزمون تماس گرفته می‌شد. سرفصل
ها و محتوای جلسات زوج درمانی بر اساس نظریهی دلبستگی در جدول (1) ارایه شده است.
برای تجزیه و تحلیل داده
ها از نرمافزار آماری SPSSنسخه
ی 13 استفاده شد. روش آماری مورد استفاده در این تحقیق، آمار توصیفی شامل جداول میانگین، انحراف معیار و آمار استنباطی شامل تحلیل کوواریانس بود.
نتایج
در این پژوهش، میانگین سن مردان گروه آزمون و شاهد به ترتیب 4/5±2/34 و 6/5±42/32 سال و میانگین سن زنان گروه آزمون و شاهد بهترتیب 6/4±2/26 و 3/4± 4/25 سال بود. طول مدت ازدواج در زوجین گروه آزمون32/8± 62/9 سال و در گروه شاهد 932/7±6/8 سال بود. هم
چنین60 درصد مردان گروه آزمون و 40 درصد مردان گروه شاهد دارای تحصیلات دیپلم و 40 درصد زنان گروه آزمون دارای تحصیلات زیر دیپلم و 3/46 درصد زنان گروه شاهد دارای تصیلات دیپلم بودند.
به منظور آزمون فرضیههای تحقیق از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. در این روش، میانگین
های پس
آزمون پس از تعدیل نمرههای پیش
آزمون مورد مقایسه قرار می
گیرند. ابتدا آزمون لوین جهت بررسی مفروضهی یکسانی واریانس
ها محاسبه شد که نتایج حاصل یعنی پیشفرض تساوی واریانس‌های نمرهها در دو گروه آزمون و شاهد در هر دو مرحله پس
آزمون و پی
گیری تایید شد.
جدول1- ساختار جلسات زوج درمانی مبتنی بر نظریهی دلبستگی
|
ردیف |
عنوان جلسه |
محتوای جلسه |
1 |
معارفه و بیان منطق درمان بر اساس نظریهی دلبستگی |
برقراری ارتباط و معرفی اعضا، بیان قواعد گروه، اهداف و معرفی دوره آموزشی، گرفتن تعهد از زوجین، طرح سئوالات اساسی، توضیح و تبیین دلبستگی، ارایه |
2 |
دلبستگی و چگونگی شکلگیری آن در چرخهی زندگی |
مرور تکلیف جلسه |
|
3 |
ابعاد سبک دلبستگی و ویژگی |
مرور تکلیف جلسهی قبل، آشنا شدن زوجین با ابعاد سبک دلبستگی و ویژگی |
|
4 |
تبیین تغییر و انعطافپذیری سبکهای دلبستگی |
مرور تکلیف جلسه |
|
5 |
دلبستگی در بزرگسالی و عشق رمانتیک |
مرور تکلیف جلسه |
|
6 |
نقش دلبستگی و رابطهی جنسی |
مرور تکلیف جلسه |
|
7 |
افزایش شناخت جنسی، دانش جنسی و ابراز جنسی زوجین |
مرور تکلیف جلسه |
|
8
|
جمعبندی مطالب عنوانشده در جلسات قبل و بررسی میزان حصول اهداف درمانی |
مرور تکلیف جلسهی قبل، ارایهی خلاصه |
فرضیه
ی اول: زوجدرمانی مبتنی بر نظریه
ی دلبستگی رضایت جنسی زوجین شهر اصفهان را افزایش می‌دهد. میانگین نمره
ی کل گروه آزمون در مرحله
ی پیش
آزمون برابر با 30/55 و گروه شاهد برابر 06/53 است. در حالیکه در پس
آزمون، میانگین کل نمرههای رضایت جنسی گروه آزمون 83/77 و درگروه شاهد، این میانگین معادل 40/53 است. در آزمون پی
گیری، میانگین کل نمرات رضایت جنسی گروه آزمون 53/76 و در گروه شاهد، این میانگین معادل 40/52 است. جدول (2) نشان می‌دهد که در مقایسه با نمرات پیش
آزمون، بین رضایت جنسی شرکت
کنندگان در پس
آزمون و پی
گیری برحسب عضویت گروهی (دو گروه آزمون و شاهد) تفاوت معنی
داری مشاهده می‌شود (01/0P<).
با توجه به نتایج، میزان این تاثیر 483/0 بوده است. بنا بر این زوجدرمانی مبتنی بر نظریه
ی دلبستگی میزان رضایت جنسی شرکت
کنندگان را در پس
آزمون و پی
گیری درگروه آزمون افزایش داده است.
s
جدول2- خلاصهی نتایج تحلیل کوواریانس در مورد تاثیر عضویت گروهی و جنسیت بر رضایت جنسی در دو مرحلهی پس
آزمون و پی
گیری
|
متغیرها |
آزمون |
درجهی آزادی |
مجموع مجذورات |
F |
P |
میزان تاثیر |
توان آماری |
|
پیشآزمون |
پس |
1 |
60/360 |
391/25 |
000/0 |
31/0 |
1 |
|
پیگیری |
1 |
95/319 |
380/35 |
000/0 |
39/0 |
1 |
|
|
عضویت گروهی |
پس |
1 |
59/7274 |
211/512 |
000/0 |
483/0 |
1 |
|
پیگیری |
1 |
86/7138 |
405/789 |
000/0 |
472/0 |
1 |
|
|
جنسیت |
پس |
1 |
51/17 |
233/1 |
272/0 |
022/0 |
194/0 |
|
پیگیری |
1 |
77/12 |
412/1 |
240/0 |
025/0 |
215/0 |
|
|
تعامل جنسیت و گروه |
پس |
1 |
17/14 |
998/0 |
322/0 |
018/0 |
166/0 |
|
پیگیری |
1 |
31/1 |
145/0 |
705/0 |
003/0 |
066/0 |
فرضیه
ی دوم: زوج درمانی مبتنی بر نظریه
ی دلبستگی صمیمیت جنسی زوجین شهر اصفهان را افزایش می
دهد.میانگین کل نمرههای گروه آزمون در مرحله
ی پیش
آزمون برابر 97/75 و گروه شاهد برابر 03/73 است، درحالی
که در پس
آزمون میانگین کل نمرههای صمیمیت جنسی گروه آزمون 50/114 و در گروه شاهد، این میانگین معادل 50/83 بوده است. در آزمون پی
گیری میانگین کل نمرههای صمیمیت جنسی گروه آزمون 96/113 و گروه شاهد 13/76 است.
جدول3- خلاصهی نتایج تحلیل کوواریانس در مورد تاثیر عضویت گروهی جنسیت بر صمیمیت جنسی در دو مرحلهی پس
آزمون و پیگیری
|
متغیرها |
آزمون |
درجهی آزادی |
مجموع مجذورات |
F |
P |
میزان تاثیر |
توان آماری |
|
پیش |
پس |
1 |
030/444 |
56/31 |
000/0 |
36/0 |
1 |
|
پیگیری |
1 |
522/320 |
72/30 |
000/0 |
36/0 |
1 |
|
|
عضویت گروهی |
پس |
1 |
8/11515 |
62/818 |
000/0 |
48/0 |
1 |
|
پیگیری |
1 |
1/17803 |
63/1706 |
000/0 |
46/0 |
1 |
|
|
جنسیت |
پس |
1 |
50/8 |
604/0 |
440/0 |
11/0 |
119/0 |
|
پیگیری |
1 |
67/4 |
004/0 |
947/0 |
000/0 |
050/0 |
|
|
تعامل جنسیت و گروه |
پس |
1 |
404/0 |
29/0 |
866/0 |
001/0 |
053/0 |
|
پیگیری |
1 |
132/0 |
013/0 |
911/0 |
000/0 |
051/0 |
جدول (3) نشان می‌دهد که در مقایسه با نمرات پیش
آزمون صمیمیت جنسی برحسب عضویت گروهی (دو گروه آزمون و شاهد) در هر دو مرحلهی پس
آزمون و پی
گیری تفاوت معنی
داری مشاهده می‌شود ( 01/0P<) لذا فرضیه
ی دوم تایید می‌شود. جداول (2 و3) نشان می
دهند که تعامل بین شیوه
ی درمان و جنسیت در هیچ
یک از متغیرهای رضایت جنسی و صمیمیت جنسی معنی
دار نبوده یعنی شیوه
ی درمان بر روی ابعاد فوق در زنان و مردان تاثیر یکسانی داشته است.
بحث و نتیجهگیری
نتیجهی مربوط به فرضیه
ی اول نشان داد که تفاوت معنی
داری بین میانگین نمرات آزمودنی
های گروه آزمون و شاهد در مرحله
ی پس
آزمون و پی
گیری وجود دارد (001/0>P، 211/512=F) (جدول2). یعنی زوجدرمانی دلبستگی
محور رضایت جنسی زوجین را افزایش داده است. رضایت جنسی پیش
بینیکننده
ی مهمی از رضایت زناشویی زوجین است (15-11). رضایت جنسی با کیفیت زناشویی (17،16)، طول مدت ازدواج و ارتباطهای عاطفی (18)، سوءاستفاده‌های جنسی دوران کودکی (19)، افسردگی (21،20)، اختلالات جنسی (17)، فعالیت جنسی و رضایت هیجانی (22)، خودابرازی (11)، ناکامی
های زناشویی و ناکامی
های خانواده
ی اصلی (18)، روابط حمایت
کننده (23)، صمیمیت، عاطفه
ی جسمانی، رضایت هیجانی، عشق، تعداد دفعات رابطه
ی جنسی، درآمد، تعهدات مذهبی و نیز با میزان ساعات کاری زوجین رابطه دارد (24).
در تحقیقی بر روی 205 زوج متاهل مشخص شد که سبک دلبستگی ایمن بر رضایت
جنسی و رضایت
زناشویی زوجین تاثیر مستقیم دارد. افراد دارای سبک دلبستگی ایمن، رضایت
جنسی و رضایت ارتباطی بالاتری را گزارش کردند و نسبت به پایداری رابطه تعهد بیشتری داشتند (25). آرتر بورن[10] در تحقیق خود نشان داد که دلبستگی معنوی بر رضایت
جنسی زوجین تاثیر مثبتی دارد. زوج
های ایمن به همسر خود اعتماد دارند، دیگران را مثبت ارزیابی کرده و به عشق قابل اعتماد معتقد می‌باشند، خودابرازی بیشتری نسبت به همسر از خود نشان می‌دهند، احساسات و ایده‌های خود را با هم تقسیم می‌کنند، انعطاف
پذیرند و به نیازهای همسر خود به
درستی پاسخ می‌دهند. افرادی که از لحاظ معنوی ایمن هستند به دلیل ارتباط با خدا از رضایت جنسی بالاتری برخوردارند (26). شلی[11] و همکاران رابطه
ی بین سبک دلبستگی عاشقانهی بزرگسالان را با رضایت جنسی و شیوه
ی حل تعارض بررسی کردند. افرادی که نمرات کمتری در اجتناب و اضطراب کسب کرده و نسبت به خود و دیگران دیدگاه مثبتی داشتند امنیت بیشتری را در روابط خود گزارش کردند، رضایت ارتباطی بالاتری نشان دادند، پرخاشگری کلامی کمتری نسبت به همسر خود نشان دادند، به نیازهای همسر خود پاسخ
گو بودند، محیط امن و حمایتگری را برای همدیگر فراهم کردند، به نیازهای جنسی همسر خود پاسخ می
دادند و درنتیجه رضایت جنسی بیشتری را نشان دادند (27). به نظر بوتزر و کمپبل[12] اجتناب و اضطراب زیاد در رابطه
ی بین زوجین از میزان رضایت
جنسی آن
ها می‌کاهد. زوجینی که هر دو ایمن باشند، در روابط جنسی خود رضایت بیشتری دارند. افراد ایمن آغازگر فعالیت
های جنسی می‌شوند تا عشق خود را نسبت به همسرشان نشان دهند. فعالیت جنسی را دوجانبه می‌نگرند و نزدیکی، صمیمیت فیزیکی و جسمی برای هر دوی آن
ها لذت
بخش است (28).
در تبیین نتیجه
ی این فرضیه می‌توان گفت که زوج
درمانی دلبستگی
محور به زوجین میآموزد تا از طریق افزایش امنیت و حمایت، در دسترس بودن، پاسخ
دهی به نیاز همسر و ایجاد رفتارهای امن، روش
های افزایش صمیمیت و ارتباط، آموزش مهارت
های ارتباطی صحیح و ایجاد رابطه
ی جنسی مطلوب، رفتار خود را تصحیح کنند. هم
چنین این رویکرد سعی دارد از طریق بازسازی روابط زوجین، امنیت و رفتارهای امن را در زندگی آن
ها افزایش داده، تعارضهای زناشویی و میل به ترک رابطه و طلاق را کاهش دهد، بهزیستی افراد را بالا برده و سبب ارتقای سلامت جسمانی و روان
شناختی آن
ها گردد. نتایج فرضیه
ی دوم نشان داد که تفاوت معنی
داری بین میانگین نمرههای نمرههای آزمودنی
های گروه آزمون و شاهد در مرحله
ی پس
آزمون و پی
گیری وجود دارد (001/0>P، 63/818=F) (جدول 3). به این معنا که زوج
درمانی دلبستگی
محور، صمیمیت جنسی زوجین را افزایش داده است. نظریه
ی دلبستگی بر اهمیت صمیمیت تاکید می‌کند و بر این باور است که صمیمی شدن با افراد خاص یکی از نیازهای انسان است. میل به صمیمیت ریشه‌های زیست
شناختی دارد و در اکثر افراد از تولد تا مرگ ادامه مییابد. میل به صمیمیت برای دلبستگی مهم است و روابطی که میل رسیدن به صمیمیت را ارضا می‌کنند منجر به دلبستگی‌های ایمن
تر بین زوجین می‌گردند. یافته‌های این پژوهش با نتایج تحقیقهای هازنو شافر[13] همسو است (29،4). بر این اساس صمیمیت جنسی، صمیمیت کلی را پیشبینی می‌کند و کاهش اضطراب و اجتناب در بین زوجین بر ایجاد محیطی امن و بهبود رابطه
ی جنسی و صمیمیت موجود در آن موثر است. صمیمیت جنسی با سرزندگی و شادابی در ازدواج (5)، با برون
ریزی مشکلات با سبک
های زناشویی و رفتارهای جنسی (7،1)، با تعهد و نیز عواملی چون اضطراب، افسردگی، دلهره و ترس، احساس گناه، شرم، تعارض و مشکلات زیستی رابطه دارد (30،1).
زوجدرمانی دلبستگیمحور به زوجین میآموزد که آنها می‌توانند مسایل مهم زندگی خود را برای همسرشان افشا نمایند، از همسر خود پاسخ مثبت دریافت کنند و تحت مراقبت وی قرار گیرند. به علاوه تعاملهای کلامی و غیرکلامی خود را افزایش دهند، خودابرازی جنسی از جمله لمس، در آغوش گرفتن و بوسیدن را در رابطه با همسر نشان دهند و افکار، احساسات، نیازها و تمایلات خود را بیان کرده و نزدیکی جسمانی بیشتری داشته باشند.
با توجه به اینکه رابطه
ی جنسی از لحاظ اهمیت در ردیف مهم
ترین مسایل زندگی زناشویی محسوب شده و به عنوان فشارسنج هیجانی در روابط عمل می‌کند، می‌تواند منعکس کننده
ی رضایت زوج از جنبه‌های دیگر رابطه باشد، لذا مقیاس خوبی از سلامتی و تندرستی کلی روابط زوجین است (31). استفاده از این طرح درمانی می‌تواند به افزایش رضایت جنسی زوجین و هم
چنین صمیمیت جنسی بین آن
ها کمک نموده و به این وسیله روابط کلی زوجین را بهبود بخشد.
چون پژوهش حاضر در شهر اصفهان و بر روی یک نمونهی قابل دسترس انجام شده، تعمیم آن به شرایط جدید باید با احتیاط صورت گیرد که این امر از محدودیتهای این مطالعه محسوب میگردد
[1]Intimacy
2Bagarozzi
[3]Attachment
[4]Bowlby
[5]Adult Romantic Relationship
[6]Attachment System
[7]Sexual Intimacy
[8]McCarthy
2Hazan
1Arterburn
2Shelly
[12]Butzer, Campbell
[13]Hazan, Schaffer
)