مطالعه ی مبتنی بر مدل کلونینجر: مقایسه ی عامل های سرشت و منش اقدام کنندگان به خودکشی با افراد بهنجار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه تبریز

2 دانشجوی دکترای روانشناسی، دانشگاه تبریز

چکیده

با توجه به آمارهای اعلام شده از سوی سازمان بهداشت جهانی، خودکشی یکی از علل اصلی مرگ در جمعیت عمومی به ویژه افراد جوان
می‌باشد. با توجه به تاثیرات زیان‌بار روانی، اجتماعی و اقتصادی آن، لزوم بررسی همه‌جانبه‌ی علل زیربنایی و به پیرو آن ایجاد راهکارهای عملی جهت پیشگیری از این معضل بداشت روانی بیش از پیش مشخص می‌گردد. این پژوهش با هدف بررسی ابعاد سرشتی و منشی افراد اقدام‌کننده به خودکشی انجام پذیرفته است.
روش‌کار: در این مطالعه‌ی علی-مقایسه‌ای، 30 بیمار بستری در بیمارستان رازی تبریز که در پاییز و زمستان سال 1390 در پی اقدام به خودکشی به مرکز ارجاع داده شده بودند، به صورت تصادفی در دسترس انتخاب شده و پس از کسب رضایت بیمار، پرسش‌نامه‌ی سرشتی و منشی کلونینجر (TCI-125) را تکمیل نمودند. گروه شاهد شامل 30 فرد سالم فاقد سابقه‌ی تشخیص روان‌پزشکی نیز پرسش‌نامه را تکمیل نمودند. داده‌های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیره بررسی گردیدند.
یافته‌ ها: بنا بر نتایج، گروه اقدام‌کننده به خودکشی به طور معنی‌داری نمرات بالای نوجویی و نمرات پایین‌تر خودراهبری و همکاری را در مقایسه با گروه شاهد نشان دادند (001/0>P).
نتیجه‌ گیری: این مطالعه در راستای پژوهش‌های معطوف به بررسی ابعاد شخصیتی زیربنایی دخیل در اقدامات خودکشی، می‌تواند در جهت شناخت
دقیق‌تر عوامل دخیل در این پدیده و ارایه‌ی راهکارهای مناسب جهت پیشگیری و درمان، یاری‌رسان باشد.
 
 

کلیدواژه‌ها

اصل مقاله

خودکشی[1] یکی از مخاطرات اصلی سلامت روانی است و مطابق با آمارهای ارایه شده، هر سال حدود یک میلیون نفر در اثر اقدام به خودکشی جان خود را از دست می­دهند (1،2). اقدام به خودکشی، یازدهمین علت مرگ در جمعیت عمومی و سومین علت مرگ در جمعیت 24-15 ساله می­باشد (3). عوامل متعددی از جمله سن، جنسیت، صفات شخصیتی، مذهب، وضعیت شغلی، سوءمصرف مواد و بیماری­های
روان­پزشکی از جمله عوامل دخیل در این پدیده، شناخته
شده­اند (4). رفتارهای خودکشی­گرایانه در بیماران مبتلا به اختلال خلقی و اختلال شخصیت مرزی بیشتر دیده می­شوند (5).

مطالعات همه­گیرشناسی انجام شده در دهه­های اخیر نشانگر افزایش شیوع خودکشی و اقدام به آن در ایران می­باشد (6). میزان شیوع خودکشی در ایران، 2/6 در صدهزار نفر بوده و طبق آمارهای اعلام شده، کشور ایران، پنجاه و هشتمین کشور جهان از نظر خودکشی می­باشد (7). با توجه به افزایش روزافزون این پدیده­ی تاسف­بار، برنامه­ریزی در جهت کنترل و پیشگیری از خودکشی مستلزم شناسایی دقیق عوامل زمینه­ساز می­باشد. از جمله عوامل زمینه­ساز اساسی در پدیده­ی خودکشی، عوامل و صفات شخصیتی فرد اقدام­کننده می­باشد (8). عوامل شخصیتی از پراهمیت­ترین عوامل در زمینه­ی خودکشی می­باشند. مطالعات مختلف، بیانگر ارتباط معنی­دار عوامل سرشتی[2] شخصیت با رفتارهای خودکشی در جمعیت عادی و نیز جمعیت بالینی می­باشد (8،9). منظور از عوامل سرشتی، نگرش گسترده­ی فرد در برابر محیط است که زیرپایه­های زیستی دارند (8). در واقع پاسخ­های هیجانی خودکار که تا حدودی جنبه­ی وراثتی داشته و در طول حیات پایدار می­مانند در نظریه­ی کلونینجر[3]، سرشت نامیده می­شود. در مقابل، منش[4]، به خودپنداره­ها و تفاوت­های فردی در اهداف، ارزش­ها و انتخاب­های فرد و معنی تجربه­ی او در زندگی برمی­گردد که متاثر از یادگیری اجتماعی بوده و در طول زندگی رشد می­کند (10).

مدل عصبی-زیستی کلونینجر، جنبه­های ژنوتایپی شخصیت را بررسی می­کند و شامل چهار بعد سرشتی آسیب­گریزی[5]، نوجویی[6]، پاداش­وابستگی[7] و پشتکار[8] و سه بعد منشی خودهدایتی[9]، همکاری[10] و خودفراروی[11] می­باشد (4). تفاوت­های فردی در ابعاد سرشتی، شکل­دهنده­ی فرآیند پردازش اطلاعات حسی و مولفه­های یادگیری­های نخستین به ویژه شرطی­سازی پاسخ­های رفتاری ناهوشیار می­باشد. سرشت به عنوان سوگیری ارثی در هیجانات و یادگیری مفهوم­بندی شده که زیربنا و اساس اکتساب صفات رفتاری خودکار و هیجان­مدار و عاداتی است که در سال­های اولیه­ی زندگی قابل مشاهده هستند و تقریبا در طول زندگی فرد، پایدار می­باشند. هر یک از ابعاد اساسی چهارگانه­ی سرشتی یک صفت دارای توزیع طبیعی است که تقریبا ارثی، قابل مشاهده در کودکی و نسبتا پایدار در طول زمان می­باشد و تا حدودی توانایی پیش­بینی رفتار فرد در بزرگسالی را دارند. تفاوت­های سرشتی که در ابتدا ثابت نیستند، تمایل به تثبیت در طول سال دوم و سوم زندگی دارند. منش، شامل تفاوت­های فردی در مفهوم خود و روابط شیئی است که منعکس­کننده­ی اهداف و ارزش­های فردی می­باشد. فرد این اهداف و ارزش­ها را به طور منطقی و ارادی می­سازد (4).

عامل سرشتی آسیب­گریزی به خصوصیاتی چون نگرانی، ترس از عدم قطعیت، شرم و خجالت در مواجهه با غریبه­ها و خستگی و فرسودگی اشاره دارد، نوجویی یک عامل سرشتی مرتبط با تحریک­جویی، افراط، تکانشگری و بی­نظمی می­باشد. افرادی که نوجویی بالایی دارند تمایل به تغییرات خلقی سریع، رفتارهای هیجانی، کاوشگری و کنجکاوی دارند. چنین افرادی مشتاق تغییرات هستند، به آسانی حوصله­شان سر می­رود و تکانشگر و بی­نظم هستند. عامل سرشتی پاداش­وابستگی بیانگر خصوصیاتی چون احساساتی بودن، گشودگی و پذیرش روابط گرم، دلبستگی و وابستگی می­باشد. افرادی که در بعد پاداش­وابستگی، نمره­ی بالایی می­گیرند، نازک­دل، گرم، حساس، فداکار و اجتماعی هستند. بعد پشتکار شامل اشتیاق به تلاش در پاسخ به نشانه­های پاداش احتمالی در مقابل تنبلی، سخت­کوشی با وجود تنبیه­های متناوب در مقابل عادت به پاداش، جاه­طلبی و ادامه­ی تلاش تا رسیدن به موفقیت در پاسخ به ناکامی متناوب در مقابل تسلیم و شکست می­باشد. صفت منشی خودهدایتی شامل مسئولیت­پذیری، هدف­مندی، کاردانی، پذیرش و انسجام خود می­باشد.

افرادی که خودهدایتی بالایی دارند، مسئول، قابل اعتماد، قوی و خودکفا هستند. بعد منشی همکاری، نشانگر
ویژگی­هایی چون پذیرش اجتماعی، همدلی، یاری­گری و دلسوزی است. افرادی که همکاری بالایی دارند به عنوان افرادی همدل، شکیبا، دلسوز، حمایتگر و عادل توصیف
شده­اند. آن­ها از کمک به دیگران لذت می­برند و به سلیقه و نیازهای دیگران احترام گذاشته و مانند نیازها و ترجیحات خود، درک می­کنند. بعد خودفراروی نشانگر خصوصیاتی چون غفلت از خود، پذیرش معنویات و روحانیات دارند. افرادی که در بعد خود فراروی نمره­ی بالایی کسب می­کنند به عنوان افرادی بی­تکلف، قانع، خلاق، فارغ از خود و روحانی توصیف شده­اند (11،12).

مطالعات انجام شده در زمینه­ی ارتباط عوامل شخصیتی با ایده­های خودکشی و یا اقدام به آن نشانگر ارتباط عامل آسیب­گریزی و نوروتیسیسم و نیز برون­گرایی و نوجویی با افکار و یا اقدامات خودکشی می­باشند (8،9،13،14).

سایر عوامل شخصیتی که بر اساس مطالعات انجام پذیرفته با افکار و اقدامات خودکشی مرتبط دانسته شده­اند شامل نمرات پایین در ابعاد پاداش­وابستگی، پشتکار، خودهدایتی و همکاری پایین و نمرات بالا در ابعاد خودفراروی و سایکوتیسم می­باشند (9،17-15).

اگر چه مطالعات منتشر شده در این زمینه در مورد تمامی ابعاد شخصیتی دخیل همسو نمی­باشند (9). با توجه به مبانی نظری و پژوهشی ذکر شده، هدف مطالعه­ی حاضر بررسی عوامل سرشتی و منشی در افرادی بود که حداقل یک بار سابقه­ی اقدام به خودکشی داشته­اند.

روش­کار

پژوهشگران پس از تایید این طرح پژوهشی از سمت دانشکده­ی علوم تربیتی و روان­شناسی دانشگاه تبریز، شروع به نمونه­گیری و اجرای آزمون نمودند. در این مطالعه­ی علمی-مقایسه­ای، 30 بیمار بستری در بیمارستان روانی رازی تبریز که در طی نیمه­ی دوم سال 1390 به علت اقدام به خودکشی به مرکز درمانی رازی ارجاع شده بودند مورد مطالعه قرار گرفتند. گروه شاهد شامل 30 فرد فاقد پیشینه­ی اختلال روانی و سابقه­ی اقدام به خودکشی بود. نمونه­گیری به صورت تصادفی در دسترس انجام شد. به این صورت که بیماران پس از اقدام به خودکشی توسط همراهان به بیمارستان ارجاع داده شده بودند و با تشخیص روان­پزشک مبنی بر جدی بودن اقدام و لزوم بستری، در بیمارستان بستری می­شدند. با در نظر گرفتن معیارهای خروج از مطالعه و پس از توضیح ابتدایی راجع به مطالعه و هدف آن، در صورت رضایت بیمار، پرسشنامه توسط وی تکمیل می­گردید. به علت تعدد بیمارستان­هایی که افراد اقدام­کننده به خودکشی به آن­ها ارجاع داده می­شوند، ابتدا به صورت تصادفی یکی از این مراکز انتخاب گردید و سپس بیماران مرجوعی به بیمارستان به صورت در دسترس مورد آزمون قرار گرفتند. سن بیماران مورد مطالعه در محدوده­ی 36-19 سال بود و جنسیت آن­ها 14 نفر مرد و 16 نفر زن بودند. وضعیت تحصیلی بیماران بر اساس سال­های تحصیل بین 16-5 سال بود و میانگین سال­های تحصیلی نمونه 9/8 سال بود و وضعیت تاهل شامل 13 نفر متاهل، 6 نفر مطلقه و 11 نفر مجرد بود. تمامی افراد گروه مطالعه، سابقه­ی تشخیص اختلالات خلقی و یا اختلال شخصیت مرزی داشتند. معیار ورود به مطالعه، اقدام به خودکشی جدی بود که با مصرف داروهای کشنده و یا تیغ­زنی عمیق انجام پذیرفته بود.

تیغ­زنی­های سطحی و نمایشی که از ویژگی­های بارز بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی می­باشد، از مطالعه کنار گذاشته شدند. سایر معیارهای خروج از مطالعه شامل وجود هم­زمان اختلالات سایکوز، عقب­ماندگی ذهنی و نیز وجود بیماری جسمی شدید بود.گروه شاهد از بین همراهان و افرادی که برای ملاقات بیماران به بیمارستان مراجعه می­کردند، انتخاب شدند. این گروه شامل 30 فرد بود که بر اساس جنسیت و سن با گروه بیمار همتا شده بودند و در محدوده­ی سنی 36-19 سال قرار داشتند. وضعیت تحصیلی این گروه بر اساس سال­های تحصیل 16-8 سال بود و 12 نفر متاهل و 18 نفر مجرد بودند. پس از توضیح آزمون و کسب رضایت بیماران و نیز افراد گروه شاهد، از ایشان خواسته می­شد که آزمون را تکمیل نمایند. برای تحلیل داده­ها از روش تحلیل واریانس چندمتغیره استفاده شد. ابتدا پیش­فرض­های مربوطه (همگنی ماتریس کوواریانس متغیر وابسته و همگنی واریانس خطای متغیرهای مورد مطالعه در گروه­های مورد مقایسه) توسط آزمون لون بررسی شد. پس از محقق شدن پیش­فرض­های مربوط به روش تحلیل واریانس چندگانه، تحلیل توصیفی و آزمون لامبدای ویلکس جهت بررسی تفاوت­های دو گروه مورد مطالعه در متغیرهای مورد نظر انجام گرفت که نتایج توصیفی این آزمون­ها در بخش یافته­ها ارایه شده است.

ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسش­نامه­ی سرشت و منش کلونینجر[12] (TCI) بود که شامل 125 جمله است که فرد با پاسخ صحیح-غلط به گزینه­ها، آزمون را تکمیل می­نماید. پرسش­نامه­ی سرشت و منش (TCI) دارای چهار مقیاس سرشت شامل نوجویی، آسیب­گریزی، پاداش­وابستگی و پشتکار و سه مقیاس منش شامل همکاری، خودهدایتی و خودفراروی است. این آزمون برای نخستین بار توسط کاویانی در ایران، مورد استفاده قرار گرفته است و ضریب پایایی گزارش شده برای نسخه­ی ایرانی به شرح زیر است: نوجویی 96/0، آسیب­گریزی 91/0، پاداش­وابستگی 61/0، پشتکار 76/0، همکاری 95/0، خودراهبری 85/0 و خودفراروی 88/0 (10). داده­های استخراج شده توسط نرم­افزار SPSS نسخه­ی 16 و با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس چندمتغیره مورد آزمون قرار گرفتند.

نتایج

در این مطالعه تعداد 30 بیمار بستری در مرکز آموزشی روانی رازی و 30 نفر به عنوان گروه شاهد بررسی گردیدند. دو گروه مورد مطالعه از نظر متغیرهای سن و جنس همتا شده بودند. 46 درصد افراد کل دو گروه، مرد و 54 درصد زن بودند. 4/43 درصد گروه آزمون متاهل، 20 درصد مطلقه و 6/36 درصد مجرد بودند. 40 درصد افراد گروه شاهد، متاهل و 60 درصد، مجرد بودند. با توجه به جدول 1 که به مقایسه­ی میانگین­ها و انحراف معیارهای دو گروه می­پردازد، در متغیرهای آسیب­گریزی، پاداش­وابستگی، پشتکار و خودراهبری، تفاوت چشمگیری در میانگین دو گروه مورد مطالعه دیده نشده اما میانگین دو گروه در متغیرهای نوجویی، خودهدایتی و همکاری، تفاوت چشمگیری دارند. با توجه به مقدار F محاسبه شده و سطح معنی­داری، نمرات گروه بیمار در بعد سرشتی نوجویی به طور معنی­داری بالاتر و در دو بعد منشی خودهدایتی و همکاری به طور معنی­دار پایین­تر از نمرات افراد سالم است (0001/0>P). آزمون لامبدای ویلکس در جهت مقایسه­ی معنی­داری تفاوت دو گروه نشان داد که تفاوت دو گروه با ارزش لامبدا (151/0) و مقدار F محاسبه شده (241/35) در سطح 001/0>P معنی­دار است و این معنی­داری حاکی از آن است که دو گروه مورد مطالعه در همه یا برخی از ابعاد سرشتی و منشی تفاوت معنی­داری با یکدیگر دارند.

نتایج تحلیل توصیفی داده­ها و تحلیل واریانس چندگانه متغیرها در جدول 1 ارایه شده است.

 

جدول1- نتایج تحلیل واریانس چندگانه، میانگین و انحراف معیار متغیرهای بیماران بستری در مرکز آموزشی روانی رازی و افراد شاهد

سطح معنی داری

F

انحراف معیار

میانگین

گروه

متغیر

001/0

049/91

51349/3

2308/15

آزمون

نوجویی

 

 

36253/2

3077 /7

شاهد

238/0

426/1

71633/2

4615/8

آزمون

آسیب گریزی

 

 

62561/2

5769/7

شاهد

077/0

260/3

92154/2

1538/9

آزمون

پاداش وابستگی

 

 

75932/2

5769/10

شاهد

567/0

332/0

38397/1

3462/2

آزمون

پشتکار

 

 

98917/0

5385/2

شاهد

001/0

140/113

10459/3

0385/8

آزمون

خودهدایتی

 

 

77932/2

7308/16

شاهد

001/0

168/54

87079/4

2692/11

آزمون

همکاری

 

 

09615/2

9231/18

شاهد

121/0

488/2

48720/2

8846/9

آزمون

خود فراروی

 

 

77932/2

7308/8

شاهد

بحث

مقایسه­ی نتایج به دست آمده، نشانگر سطح بالای نوجویی در افراد اقدام­کننده به خودکشی در مقایسه با افراد غیر بیمار
می­باشد. نمره­ی بالا در این بعد نشانگر تمایل فرد به تغییرات خلقی سریع، رفتارهای هیجانی و تکانشگری است. چنین افرادی، مشتاق تغییرات مختلف هستند، به آسانی حوصله­شان سر می­رود و تکانشگر و بی­نظم هستند. پژوهش­های پیشین انجام شده در این زمینه، نتایج متفاوتی را گزارش نموده­اند. برخی مطالعات تایید­کننده­ی نتایج مطالعه­ی حاضر بوده و نوجویی بالا در افراد اقدام­کننده را نشان داده­اند (18) اما برخی مطالعات نیز نتایج متضاد یعنی نوجویی پایین­تر را در این افراد گزارش نموده­اند (9) و یا تفاوت معنی­داری در این بعد، بین افراد عادی و افراد اقدام­کننده نشان نداده­اند (8). در مورد بعد آسیب­گریزی مطالعات قبلی نمرات بالای آسیب­گریزی را در افراد اقدام­کننده به خودکشی در مقایسه با افراد گروه شاهد نشان داده­اند (9،15) که در مطالعه­ی حاضر چنین نتیجه­ای به دست نیامد. نمرات بالای پاداش­وابستگی در اکثر مطالعات پیشین در این زمینه گزارش شده است (8،16) که در مطالعه­ی حاضر، تفاوت معنی­داری در این بعد، بین افراد اقدام­کننده و گروه شاهد دیده نشد.

برخی مطالعات نمرات بالای پشتکار در افراد اقدام­کننده (8) و برخی نمرات پایین پشتکار را در افراد اقدام کننده گزارش نموده­اند (19،20). مطالعه­ی حاضر تفاوت معنی­داری در این بعد بین افراد اقدام­کننده و گروه شاهد نشان داده نشد.

مقایسه­ی نمرات بعد خود­راهبری، نشانگر سطح پایین این بعد در افراد اقدام­کننده به خودکشی در مقایسه با افراد شاهد است. نمره­ی پایین در بعد خود­هدایتی که از سوی متخصصان به عنوان یکی از مولفه­های اساسی اختلالات شخصیت شناخته شده است، نشانگر منش ضعیف و شکننده، بی­مسئولیتی، عدم بلوغ کافی و ناتوانی در انسجام­بخشی و هدایت امور زندگی فردی می­باشد. این یافته در چهارچوب اختلال در هویت و احساس پوچی مزمن که از ویژگی­های برجسته اقدام­کننده­ به خودکشی است، قابل درک می­باشد و تمامی مطالعات پیشین نیز چنین نتایجی را گزارش کرده­اند (8،17-15،21). به دلیل ارتباط برجسته­ی بعد خودهدایتی با اختلالات شخصیت
(24-22)، و ارتباط قابل توجه اختلالات شخصیت با اقدامات خودکشی (27-25)، به دست آمدن نمرات پایین خودهدایتی در افراد اقدام­کننده، دور از انتظار نبود.

نمرات همکاری اقدام­کنندگان به خودکشی به طور
معنی­داری پایین­تر از افراد گروه شاهد بود که با سایر مطالعات انجام پذیرفته در این زمینه هم­سو می­باشد (8،15،21). تنها یک پژوهش منتشر شده نمرات بالای همکاری را در افراد
اقدام­کننده گزارش نموده است (16). سطح پایین نمرات بعد همکاری در اقدام­کنندگان به خودکشی نشان­دهنده­ی صفاتی چون خود­محوری، عدم تحمل دیگران و بی­ملاحظگی نسبت به حقوق و احساسات دیگران می­باشد. از خصوصیات برجسته­ی افرادی که همکاری پایینی دارند، انتقام­جویی و احساس خصومت درونی با دیگران می­باشد. برخی مطالعات، نمرات بالای خودفراروی در افراد اقدام­کننده را نشان داده­اند (8،15،17) و برخی تفاوت معنی­داری در این بعد، بین افراد اقدام­کننده و گروه شاهد نشان نداده­اند (9) که مطالعه­ی حاضر نیز تفاوتی در این بعد، بین دو گروه گزارش نمی­کند.

نمرات پایین در ابعاد منش، نشانه­ی تکامل ضعیف منش در فرد و تاکید­کننده­ی احتمال وجود اختلال شخصیت در فرد می­باشد (28). با توجه به این­که پایین بودن نمره­ی خود­راهبری، پیش­بینی­کننده­ی پاسخ ضعیف­تر و آهسته­تر به داروها و
روان­درمانی است (29)، لذا پژوهش­های معطوف به مطالعه­ی دقیق­تر ابعاد شخصیتی افراد اقدام­کننده می­تواند راهگشای گسترش روش­های درمانی جدیدتر و تخصصی­تر در این زمینه باشد. مطالعات صورت گرفته در زمینه­ی سرشت و منش بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی بیان می­کنند که ابعاد سرشت و منش این بیماران، کاربرد قوی جهت دارودرمانی و روان­درمانی این بیماران دارند، از جمله بالا بودن آسیب­گریزی بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی یکی از پیش­بینی
کنندگان پاسخ ضعیف­تر به داروها و نیز روان-درمانی می­باشد. خودگزارشی بودن ابزار مورد استفاده در این پژوهش و حجم نسبتا کم نمونه مورد مطالعه از جمله محدودیت­های این پژوهش بود که پیشنهاد می­شود در مطالعات بعدی از حجم نمونه­ی بالاتر استفاده شود تا محدودیت­های ناشی از آن برطرف شود. هم­چنین علاوه بر حجم نمونه­ی بالاتر، پروفایل شخصیتی افراد اقدام­کننده بر حسب نوع اقدام (خشن و غیر خشن) نیز مورد بررسی قرار گیرد. از دیگر محدودیت­های پژوهش حاضر، همگن نبودن گروه مورد مطالعه به علت دشواری در دسترسی به بیماران اقدام­کننده به خودکشی جدی بود که بستری شده باشند. در این مطالعه امکان بررسی جداگانه­ی بیماران مبتلا به اختلال خلقی اقدام­کننده و بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی اقدام­کننده میسر نبود که پیشنهاد می­شود در پژوهش­های بعدی این همگنی مد نظر قرار گیرد. هم­چنین در این مطالعه تنها افرادی که اقدام به خودکشی جدی (تیغ­زنی عمیق و خوردن داروی مهلک) بدون تفکیک انواع آن مورد مطالعه قرار گرفته­اند. در مطالعات بعدی می­توان به مقایسه­ی انواع اقدامات بر حسب خشن یا غیر خشن بودن و نیز نمایشی یا جدی بودن اقدامات پرداخت.

از  سویی  در نظر گرفتن گروهی  از  بیماران  مبتلا  به اختلال

خلقی و اختلال شخصیت مرزی که اقدام به خودکشی
نداشته­اند به عنوان گروه شاهد، جهت کنترل نقش بیماری در اقدامات می­تواند سبب روشن­تر شدن نقش­های ابعاد سرشت و منش در اقدام به خودکشی باشد.

نتیجه­گیری

این مطالعه با هدف بررسی عوامل شخصیتی زیربنایی در اقدام جدی به خودکشی در چهارچوب مدل زیستی-عصبی کلونینجر انجام پذیرفت و نشانگر نقش معنی­دار عوامل سرشتی و منشی نوجویی، خودهدایتی و همکاری در این اقدام بود. با توجه به شیوع گسترده­ی این پدیده و اثرات زیان­بار روانی، اجتماعی و اقتصادی آن، توجه به عوامل زیربنایی این پدیده­ی رو به افزایش می­تواند راهگشای مطالعات دقیق­تر در زمینه­ی ابعاد شخصیتی افراد اقدام­کننده به خودکشی و پیرو آن اتخاذ راهکارهایی جهت پیش­گیری­های اولیه از این مشکل بهداشت روانی بوده و در اصلاح و گسترش روش­های درمانی موثرتر یاری نماید.


[1]Suicide

[2]Temperament

[3]Cloninger

[4]Character

[5]Harm Avoidance

[6]Novelty Seeking

[7]Reward Dependence

[8]Persistence

[9]Self Directedness

[10]Cooperativeness

[11]Self Transference

[12]Temperament and Character Inventory

 

مراجع

1. Nock MK, Banaji MR. Prediction of suicide ideation and attempts among adolescents using a brief performance-based test. J Consult Clin Psychol 2007; 75: 707-15.
2. Grzywa A, Kucmin A, Kucmin T. [Suicide problems-epidemiology, factors, motives and prevention]. Pol Merkur Lekarski 2009; 27: 432-6. (Polish)
3. Smith AR, Witte TK, Teale NE, King SL, Bender TW, Joiner TE. Revisiting impulsivity in suicide: Implications for civil liability of third parties. Behav Sci Law 2008; 26: 779-97.
4. Sadock BJ. Sadock VA. Kaplan and Sadock’s synopsis of psychiatry behavioral science clinical psychiatry. 10th ed. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins; 2007: 897-906.
5. Birt C, Bille-Brahe U, Cabecadas M, Chishti P, Corcoran P, Elgie R, et al. Suicide mortality in the European Union. European journal of public health 2003; 13: 108-14.
6. Khazaii H, Parvizi A. [Studying sociodemographic factors and mental states of suicide attempters]. Behbood 2004; 3:43-51. (Persian)
7. Azar M, Shafii Kandjani A. [Suicide]. 1st ed. Tehran: Arjmand; 2006: 18-22. (Persian)
8. Calati R, Giegling I, Rujescu D, Hartman AH, Moller HJ, Ronchi DD, et al. Temperament and character of suicide attempters. J Psychiatr Res 2008; 42: 938-45.
9. Brezo J, Paris J, Turecki G. Personality traits as correlates of suicidal ideation, suicidal attempts and suicidal completion: A systematic review. Acta Psychiatr Scand 2006; 113: 180-206.
10. Kaviani H. [Biosocial theory of personality]. 2nd ed. Tehran: Mehr-e-Kavian; 2006: 104-27. (Persian)
11. Cloninger CR, Svrakic DM, Pryzbeck TR. A psychobiological model of temperament and character. Arch Gen Psychiatry 1993; 50: 975-89.
12. Cloninger CR, Pryzbeck TR, Svrakic DM, Wetzel RD. The temperament and character inventory (TCI): A guide to its development and use. St. Louis, MO: Center for Psychobiology of Personality; 1994; 1047-1057.
13. Novakovic M, Ille T, Maric-Tiosavljevic D. Forms of parasuicide in young people in Bosnia. Psychiatr Danub 2006; 18: 39-47.
14. Allen MH, Chessick CA, Miklowitz DJ, Goldberg JF, Wisniewski SR, Miyahara S, et al. Contributors to suicidal ideation among bipolar patients with and without a history of suicide attempts. Suicide Life Threat Behav 2005; 35: 671-80.
15. Becerra B, Paez F, Robles Garcia R, Vela GE. [Temperament and character profile of persons with suicide attempt]. Actas Espanolas de Psiquitria 2005; 33(2): 117-22. (Spanish)
16. Engstrom C, Brandstorm S, Sigvardsson S, Cloninger CR, Nylander Po. Bipolar disorder. III: Harm avoidance a risk factor for suicide attempts. Bipolar Disord 2004; 6: 130-8.
17. Bulik CM, Sullivan PF, Joyce PR. Temperament, character and suicide attempts in anorexia nervosa, bulimia nervosa and major depression. Acta Psychiatr Scand 1999; 100: 27-32.
18. Farmer A, Redman K, Harris T, Webb R, Mahmood A, Sadler S, et al. The Cardiff sib-pair study: Suicidal ideation in depressed and healthy subjects and their siblings. Crisis 2001; 22: 71-3.
19. Szekely A, Ronai Z, Sasvari-Szekely M. [Persistence as possible psychogenetic endophenotype]. Neuropsychopharmacol Hung 2005; 7: 55-60. (Hungarian)
20. Yoon HJ, Kim M, Ha JH, Chung A, Sim ME, Kim SJ, et al. Biogenetic temperament and character and attention deficit hyperactivity disorder in Korean children. Psychopathology 2006; 39: 25-31.
21. van Heeringen C, Audeneart K, van Laere K, Dumont F, Slegers G, Metrens J, et al. Prefrontal 5-HT2a receptor binding index, hopelessness and personality characteristics in attempted suicide. J Affect Disord 2003; 36: 203-10.
22. Casey JE Joyce PR. Personality disorder and the temperament and character inventory in the elderly. Acta Psychiatr Scand 1999; 100: 302-8.
23. De la Rie SM, Duijens IJ, Cloninger CR. Temperament, character and personality disorders. J Pers Disord 1998; 12: 362-72.
24. Svrakic DM, Whitehead C, Przybeck TR, Cloninger CR. Differential diagnosis of personality disorders by the seven factor model of temperament and character. Arch Gen Psychiatry 1993; 50: 991-9.
25. Foster T, Gillespie K, McClelland R, Patterson C. Risk factors for suicide independent of DSM-III-R axis I disorder. Case control psychological autopsy study in Northern Ireland. Br J Psychiatry 1999; 175: 175-9.
26. Hawton K, Houston K, How C, Townsend E, Harris L. Comorbidity of axis I and axis II disorders in patients who attempted suicide. Am J Psychiatry 2003; 160: 1494-500.
27. Yen S, Shea MT, Pagano M, Sanislow CA, Grilo CM, McGlashan Th, et al. Axis I and axis II disorders as predictors of prospective suicide attempts. Findings from the collaborative longitudinal personality disorders study. J Abnorm Psychol 2003; 112: 375-81.
28. Farid Hosseini F, Kaviani H, Ali Malayeri N, Mogaddas Bayat M. [Temperament and character profile in antisocial personality disorder and its compare with Iranian norms]. Journal of new findings in cognitive science 2007; 9(2): 54-60. (Persian)
29. Cloninger CR. Psychobiology and treatment of borderline personality disorder. Acta Neuropsychiatr 2002; 14: 60-5.
30. Ali Malayeri N, Kaviani H, Asady SM, Farid Hosseini F. [Assessment of personality profile in borderline personality disorder based on Cloninger,s temperament and character questionnaire]. Journal of medicine college of Tehran Medical University 2008; 9: 633-8. (Persian)
 
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار