رابطه‌ی بین تجربه‌ی آزاردیدگی در کودکی با شیوه‌های مقابله با تنش و طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران

2 کارشناس ارشد مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمین، خمین، ایران

3 دانشجوی دکترای مشاوره‌ی خانواده، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: کودک‌آزاری علاوه بر پیامدهای کوتاه‌مدت مخربی که بر کودک به جای می‌گذارد پیامدهای بلندمدتی هم به دنبال خواهد داشت. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه‌ی تجربه آزاردیدگی در کودکی با شیوه‌های مقابله با تنش و طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه بود.
روش‌کار: در این پژوهش مقطعی-تحلیلی، جهت انتخاب نمونه‌ها، از بین مراکز مشاوره‌ی غرب تهران به ‌صورت نمونه‌گیری خوشه‌ای 6 مرکز مشاوره انتخاب و سپس از مراکز مشاوره به‌ صورت در دسترس نمونه‌ای به حجم 318 نفر (192 نفر زن و 126 نفر مرد) انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل مقیاس‌های خودگزارشی کودک‌آزاری (CASRS)، طرح‌واره‌ی یانگ (YSQ) و شیوه‌های مقابله‌ی بلینگز و موس بوده و داده‌ها با نرم‌افزار SPSS نسخه‌ی 19 و آزمون تی،  ضریب همبستگی و رگرسیون چندگانه تحلیل شدند.
 یافته‌ها: شیوه‌های حل مسئله و جلب حمایت اجتماعی با هر چهار خرده‌مقیاس آزاردیدگی، رابطه‌ی منفی (01/0= P) و با شیوه‌های ارزیابی شناختی و مهار هیجانی، رابطه‌ی مثبت معنی‌داری دارند (01/0=P). نمره‌ی کل طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه نیز با هر چهار خرده‌مقیاس آزاردیدگی، رابطه‌ی مثبت معنی‌داری دارد (01/0=P). خرده‌مقیاس آزار جسمی و آزار عاطفی و خرده‌مقیاس شیوه‌های حل مسئله و مهار هیجانی و طرح‌واره‌های ناسازگار در زنان و مردان تفاوت معنی‌داری نشان می‌دهد. هم‌چنین خرده‌مقیاس‌های آزار عاطفی و غفلت، توانستند طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و شیوه‌های مقابله با تنش را پیش‌بینی کنند.
نتیجه‌گیری: تجربه‌ی آزاردیدگی در کودکی می‌تواند در شکل‌گیری طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و پاسخ‌های هیجان‌مدارانه نقش اساسی داشته باشد.

کلیدواژه‌ها