رابطه ی شیوه های فرزندپروری، دینداری و هوش هیجانی با آمادگی به اعتیاد در دانش آموزان دبیرستانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مشاوره، دانشگاه شهید چمران اهواز

2 دانشجوی کارشناسی مشاوره، دانشگاه شهید چمران اهواز

3 استادیار روان شناسی، دانشگاه خلیج فارس بوشهر

چکیده

م
مقدمه هدف این پژوهش بررسی رابطه‌ی بین شیوه‌های فرزندپروری سهل‌گیر، مستبد و قاطع، هوش هیجانی و دینداری با آمادگی به اعتیاد در دانش‌آموزان دبیرستان‌های شهر اهواز بود.
روش‌ کار: نمونه‌ی این پژوهش همبستگی شامل 262 نفر از دانش‌آموزان دبیرستان‌های شهر اهواز می‌باشد که به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار این پژوهش شامل پرسش‌نامه‌ی
شیوه‌های فرزندپروری بامریند، مقیاس دینداری آرین، هوش هیجانی شاته و مقیاس آمادگی به اعتیاد زرگر می‌باشد. داده‌ها با آمار توصیفی و تحلیل رگرسیون، تحلیل شدند. 
یافته‌ ها: نتایج نشان داد که بین شیوه‌های فرزندپروری سهل‌گیر، مستبد و قاطع، هوش هیجانی و دینداری با آمادگی فعال به اعتیاد و بین روش مستبد، دینداری و هوش هیجانی با آمادگی منفعل برای اعتیاد، ، رابطه‌ی معنی‌دار وجود دارد (001/0=P). هم‌چنین بین روش سهل‌گیر و قاطع با آمادگی منفعل برای اعتیاد، ارتباطی مشاهده نشد. تجزیه و تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که از بین متغیرهای پژوهش به ترتیب دینداری، روش سهل‌گیر، هوش هیجانی، روش مستبد و روش قاطع، پیش‌بینی‌کننده‌های معنی‌داری برای آمادگی فعال برای اعتیاد می‌باشند و حدود 39 درصد از واریانس آن را تبیین می‌کند. به علاوه، روش مستبد و دینداری، پیش‌بینی‌کننده‌ها‌ی معنی‌داری برای آمادگی منفعل برای اعتیاد می‌باشند و حدود 11 درصد از واریانس آن را تبیین می‌کند.
نتیجه‌ گیری: به نظر می‌رسد کهشیوه‌ی فرزندپروری قاطع، دینداری و هوش هیجانی در کاهش آمادگی‌ به اعتیاد در دانش‌آموزان، موثر است.

کلیدواژه‌ها


References
1. Gossop M, Grant M. Preventing and controlling drug abuse. World Health Organization: Geneva; 1990:  132-78.
2. Dabbaghi P, Asgharnejad AA, Atef MK, Bolhari J. [Effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy group (mindfulness) and moral schema activation in preventing relapse in opioid]. Iranian journal of psychiatry and clinical psychology 2007; 13(4): 366-75. (Persian)
3. Bashirpour M, Razi A, Moradi H. Determine the contribution of religious attitudes acceptance addiction among students. 4th International Congress on Psychosomatic; 2012; Oct 15-19, Isfahan, Iran.
4. Takyi KB. Religion and women's health in Ghana: Insights into HIV/AIDs preventive and protective behavior. Soc Sci Med 2003; 56: 1221-34.
5. Ball J, Armistead L, Austin BJ. The relationship between religiosity and adjustment among African- American female, urban adolescents. J Adolesc 2003; 26: 431-46.
6. Maselko J, Kubzansky LD. Gender differences in religious practices, spiritual experiences and health: Results from the US General Social Survey. Soc Sci Med 2006; 62: 2848-60.
7. Wills TA, Yaeger AM, Sandy JM. Buffering effect of religiosity for adolescent substance use. Psychol Addic Behav 2003; 17: 24-31.
8. Miller WR. Researching the spiritual dimensions of alcohol and other drug problems. Addiction 1988; 93: 979-90.
9. Moos RH. Addictive disorders in context: Principles and puzzles of effective treatment and recovery. Psychol Addict Behav 2003; 17: 3-12.
10. Tonigan JS, Miller WR, Schermer C. Atheists, agnostics and alcoholics anonymous. J Stud Alcohol 2002; 63: 534-41.
11. Koenig HG, McCullough ME, Larsen DB. Handbook of religion and health. New York: Oxford University; 2001: 40-156.
12. Hill PC, Pargament KI. Advances in the conceptualization and measurement of religion and spirituality: Implications for physical and mental health research. Am Psychol 2003; 58: 64-74.
13. Powell LH, Shahabi L, Thoreson CE. Religion and spirituality: Linkages to physical health. Am Psychol 2003; 58: 36-52.
14. Miller L, Davies M, Greenwald NW. Relationship between family religiosity and substance use and abuse among adolescents in the national co morbidity survey. Am J Orthopsychiatry 2005; 75(4): 585-98.
15. Klein H, Elifson KW, Sterk CE. The relationship between religiosity and drug use among at risk women. J Relig Health 2006; 45(1): 40-56.
16. Merrill RM, Folsom JA, Christopherson SS. The influence of family religiosity on adolescent substance use according to religious preference. Soc Behav Pers 2005; 33(8): 821-36.
17. Nonnemaker JM, McNeely CA, Blum RW. Public and private domains of religiosity and adolescent health risk behavior: Evidence from the National Longitudinal Study of Adolescent Health. Soc Sci Med 2003; 57: 2049-54.
18. Maccoby E, Martin J. Socialization in the context of the family: Parent-child interaction. New York: Wiley; 1983: 1-101.
19. Pellerin LA. Applying Baumrind's parenting typology to high schools: Toward a middle-range theory of authoritarian socialization. Soc Sci Res 2005; 34: 283-303.
20. Coombs RH, Landsverk J. Parenting styles and substance use during childhood and adolescence. J Marr Fam 1988; 50(2): 473-82.
21. Abar B, Carter KL, Winsler, A. The effects of maternal parenting style and religious commitment on self-regulation, academic achievement, and risk behavior among African-American parochial college students. J Adolesc 2009; 32: 259-73.
22. Patock-Peckham JA, Morgan-Lopez AA. The gender specific meditational pathways between parenting styles, neuroticism, pathological reasons for drinking, and alcohol-related problems in emerging adulthood. Addict Behav 2009; 34(3): 312-15.
23. Wood ME, Read JP, Mitchell RE, Brand NH. Do parents still matter? Parent and peer influences on alcohol involvement among recent high school graduates. Psychol Addict Behav 2004; 18: 19-30.
24. Hayes L, Smart D, Toumbourou JW, Sanson A. Parental influences on adolescent alcohol use. Melbourne: Australian Institute of Family Studies; 2004: 175-241.
25. Zeinali A, Vahdat R, Gharadinge K. [Relationship between parenting style talented addiction in children]. Journal of family research 2010; 23(6): 335-52. (Persian)
26. Mayer JD, Salovey P. What is emotional intelligence? In: Mayer JD, Salovey P (editors). Emotional development and emotional intelligence. New York: Basic Books; 1997: 1-234.
27. Goleman D. Emotional intelligence. New York: Bantam Books; 1995: 30-95.
28. Parker JD, Taylor RN, Eastabrook JM, Schell SL, Wood LM. Problem gambling in adolescence: Relationships with internet misuse, gaming abuse and emotional intelligence. Pers Individ Diff 2008; 45: 174-80.
29. Trinidad DR, Johnson CA. The association between emotional intelligence and early adolescent tobacco and alcoholuse. Pers Individ Diff 2002; 32: 95-105.
30. Trinidad DR, Unger JB, Chou CP, Johnson A. The protective association of emotional intelligence with psychosocial smoking risk factors for adolescents. Pers Individ Diff 2004; 36: 945-54.
31. Taylor GJ, Bagby RM, Parker JD. Disorders of affect regulation: Alexithymia in medical and psychiatric illness. New York: Cambridge University; 2001: 1-217.
32. Mansheyi GH, Mazaheri MM. [The relationship between emotional intelligence and substance abuse: an explanatory model of drug abuse and the moderator's]. Iranian journal of psychiatry and clinical psychology 2010; 15(4): 71-80. (Persian)
33. Akbari S, Javadi RK. [The relationship between identity and parent- child relationships in addicted women]. Journal of family research 2010; 5(19): 371-85. (Persian)
34. Zargar Y, Najarian B, Naami A. [The relationship between personality (sensation seeking, assertiveness and resiliency) religious attitudes and marital satisfaction to addiction potential]. Journal of education and psychology 2008; 1(3): 99-120. (Persian)
35. Buri M. Parental authority questionnaire. J Pers Assess 1991; 57: 110- 19.
36. Esfandiari GH. [Study of parenting styles in mothers of children with behavior disorders, and normal children and effect of parental education on children's behavioral disorders]. MA. Dissertation. Tehran: Psychiatric Institute, College of psychology and education science, 1996: 112-18. (Persian)
37. Austin EJ, Saklofske DH, Huang SH, McKenney D. Measurement of trait emotional intelligence: testing and cross-validating a modified version of Schutte et al.’s (1998) measure. Pers Individ Diff 2004; 36: 555-62.
38. Besharat MA, Hajiaghazade M, Ghorbani N. [Analysis of emotional intelligence, defenses mechanism and general intelligence]. Journal of contemporary psychology 2008; 2(1): 48-59. (Persian)
39. Matejevic M, Jovanovic D, Lazarevic V. [Functionality of family relationships and parenting style in families of adolescents with substance abuse problems]. Proceed Soc Behav Sci 2014; 128: 281-7.
40. Cleveland MJ, Reavy R, Mallett KA, Turrisi R, White HR. [Moderating effects of positive parenting and maternal alcohol use on emerging adults' alcohol use: Does living at home matter?]. Addict Behav 2014; 39(5): 869-78.
41. Calafat A, García F, Juan M, Becoña E, Fernández-Hermida JR. Which parenting style is more protective against adolescent substance use? Evidence within the European context. Drug Alcohol Depend 2014; 138: 185-92.
42. Mercken L, Sleddens EFC, De Vries H, Steglich CEG. Choosing adolescent smokers as friends: The role of parenting and parental smoking. J Adolesc 2013; 36(2): 383-92.
43. Resurrección DM, Salguero JM, Ruiz-Aranda D. Emotional intelligence and psychological maladjustment in adolescence: A systematic review. J Adolesc 37(4): 461-72.