مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری (CBT) و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر ویژگی‌های مدل عشق استرنبرگ در زوجین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 Ph.D. student, Department of Counseling and Educational Sciences, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran.

2 Associate professor, Department of Clinical Psychology, Tehran Branch, Shahed University, Tehran, Iran.

3 Assistant professor, Department of Counseling and Educational Sciences, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran.

چکیده

مقدمه: با توجه به اهمیت الگوی عشق در حفظ روابط زناشویی، پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری (CBT) و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر ویژگی های الگوی عشق استرنبرگ در زوجین که به دلیل مشکلات زناشویی به مراکز مشاوره مراجعه کردند، انجام شد.
روش‌ کار: در پژوهش حاضر، جامعه آماری شامل کلیه زوج‌های مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره و اورژانس اجتماعی بهزیستی شهرستان تربت جام در سال 1399-1400بود. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس و بر اساس امتیاز مقیاس عشق استرنبرگ (1986) در پیش آزمون، 24 زوج انتخاب و به طور تصادفی در سه گروه مساوی A، B و C جایگزین شدند. گروه A تحت درمان شناختی رفتاری و گروه B تحت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفتند و گروه C  گروه شاهد بود. داده ها با استفاده از آمار توصیفی، تحلیل کوواریانس چندمتغیره، آزمون تعقیبی توکی و نرم افزار SPSS-22  تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که هر دو CBT و ACT بر نمرات مقیاس عشق استرنبرگ (01/0P<) مؤثر بودند، اما تأثیر ACT در مؤلفه‌های اشتیاق و صمیمیت بیشتر از CBT بود (05/0 P<).
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که CBT و ACT ویژگی‌های مدل عشق استرنبرگ را بهبود بخشیدند، به‌ویژه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد مؤثرتر بود. پیشنهاد می‌شود درمانگران و متخصصان زوج‌درمانی این دو روش درمانی را برای بهبود روابط زناشویی در نظر بگیرند.

کلیدواژه‌ها


  1. Yoo G, Joo S. Love for a marriage story: the association between love and marital satisfaction in middle adulthood. J Child Fam Stud 2022; 31(6): 1570-81.‏
  2. Pleger M, Treppner K, Diefenbacher A, Schade C, Dambacher C, Fydrich T. Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy compared to CBT+: Preliminary results. Eur J Psychiatry 2018; 32(4): 166-73.
  3. Ahangar T, Borjali A, Davaee M. The role of personality traits in premarital counseling and sustainable marriage. Counseling culture and psycotherapy 2023. (In press) (Persian)
  4. Odilavadze M, Panjikidze M, Martskvishvili K, Mestvirishvili M, Kvitsiani M. The role of personality and love style in marital satisfaction: Does similarity matter?. 
    Curr Issues Personal Psychol 2019; 7(4): 288-97.‏
  5. Nel KA, Govender S. The triangular theory of love scale used in a South African context: A research study. Cham: Springer International Publishing; 2021: 943-54.
  6. Muloko E, Limbu R, Anakaka DL. The difference of the triangular theory of love in married women judging from the length of marriage. Journal of health and behavioral science 2020; 2(4): 264-76.‏
  7. Hashmati Moulaei N. [Investigating the relationship between Sternberg's love and marital satisfaction, with the having goal in life, in married women aged 20-40 in Tehran with Iranian culture]. Proceeding of the first International Conference on Culture, Psychopathology and Education, Tehran, 2017. (Persian)
  8. Solgi Z, Rezaei R, Mirzaei S. [The mediating role of couples' communication patterns in the relationship between love styles and marital commitment]. Family pathology, counseling and enrichment journal 2020; 5(2): 141-60.‏ (Persian)
  9. Clemente M, Gandoy‐Crego M, Bugallo‐Carrera C, Reig‐Botella A, Gomez‐Cantorna C. Types of love as a function of satisfaction and age. Psych J 2020; 9(3): 402-13.‏
  10. Hoesni SM, Kadir NBYA, Sulaiman WSW, Hafidz SWM. Love and marital satisfaction among urban malays: Comparing three groups length of marriage. Jurnal psikologi Malaysia 2016; 30(2): 32-41.
  11. Bodenmann G, Kessler M, Kuhn R, Hocker L, Randall AK. Cognitive-behavioral and emotion-focused couple therapy: Similarities and differences. Clin Psychol Eur 2020; 2(3): e2741.
  12. Dijkstra JM, Nagatsu T. Cognitive behavioral therapy (CBT), acceptance and commitment therapy (ACT), and Morita therapy (MT); comparison of three established psychotherapies and possible common neural mechanisms of psychotherapies. J Neural Transm (Vienna) 2022; 129(5-6): 805-28.
  13. Baucom DH, Fischer MS, Hahlweg K, Epstein NB. Cognitive behavioral couple therapy. In: Fiese BH, Celano M, Deater-Deckard K, Jouriles EN, Whisman MA. (editors). APA handbook of contemporary family psychology: Family therapy and training. Washington. D.C.: American Psychological Association; 2019: 257-73.
  14. Hayes SC. Acceptance and commitment therapy: Towards a unified model of behavior change. World Psychiatry 2019; 18(2): 226.
  15. Truong S, Ward KS, Tracey DK, Gray T. ACT in the outdoors: A program based on acceptance commitment therapy and adventure therapy: Facilitator manual. Research Report, Sydney, Western Sydney University; 2018.
  16. Rahimi A, Amiri H, Afsharriniya K, Arefi M. Comparing the effectiveness of Cognitive Behavioral Therapy (CBT) with Acceptance and Commitment Therapy (ACT) in the enhancement of marital satisfaction and sexual intimacy in couples referred to counseling centers. Avicenna journal of neuro psycho physiology 2020; 7(2): 126-32.
  17. Shahbazfar R, Zarei E, Haji Alizadeh K, Dortaj F. [Comparison of effectiveness of cognitive-behavioral couple therapy and acceptance commitment therapy approaches in affective-sexual needs. Research in behavioral sciences 2020; 18(3): 403-15. (Persian)
  18. Mousavi Haghighi SE, Pooladi Rishehri A, Mousavi SA. Effectiveness of acceptance and commitment therapy and integrated behavioral couples therapy on intimacy and family functioning in divorce-seeking couples. Journal of research and health 2022; 12(3): 167-76.
  19. Sternberg RJ. Construct validation of a triangular love scale. Eur J Soc Psychol 1997; 27: 313-35.

20. Askarpour A, Mohammadipour M. Psychometric properties of Sternberg love scale. Journal of fundamental and applied sciences 2016; 8(Suppl-4): 2036-47.

  1. Esfandiyari Bayat D. [Comparison of the effectiveness of group counselling based on rational, emotional and behavioral therapy (REBT) and acceptance and commitment therapy (ACT) on forgiveness of women affected by marital infidelity]. Journal of psychological science 2021; 20: 139-48. (Persian)
  2. Heidari A, Heidari H, Davoudi H. Effectiveness of acceptance and commitment-based therapy on the physical and psychological marital intimacy of women. International journal of educational and psychological researches 2017; 3: 163-7.
  3. Farabi M, Teimouri S, Rajaei A. Comparing the effect of cognitive behavioral couple therapy and integrative behavioral couple therapy on communication patterns in couples with extramarital relationships. International journal of behavioral sciences 2023; 16(4): 241-7.
  4. Durães RSS, Khafif TC, Lotufo-Neto F, Serafim AP. Effectiveness of cognitive behavioral couple therapy on reducing depression and anxiety symptoms and increasing dyadic adjustment and marital social skills: An exploratory study. The family journal 2020; 28(4): 344-55.
  5. Yazar R, Tolan Ö. Cognitive-behavioral approach in marital therapy. Psikiyatride Guncel Yaklasimlar 2021; 13(1): 1-22.‏