خصوصیات روان‌سنجی نسخه‌ی فارسی سبک‌های پاسخ‌دهی به غذا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار علوم اعصاب شناختی (مغز و شناخت)، دانشکده‌ی روان‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

3 دانشجوی دکترای روان‌شناسی سلامت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی خصوصیات روان­سنجی نسخه­ی فارسی پرسش­نامه­ی سبک‌های پاسخ­دهی به غذا در جامعه­ی ایرانی بود.
روش­کار: در این پژوهش توصیفی در فروردین و اردیبهشت 1395 از میان جامعه­ی آماری شامل تمام دانشجویان در حال تحصیل دانشگاه شهید بهشتی و خوارزمی تهران، ۴۴۰ نفر به روش نمونه­گیری هدفمند انتخاب گردیدند. از پرسش­نامه‌های سبک‌های پاسخ­دهی به غذا، ولع مصرف چاقی (فرم صفات) و مقیاس آگاهی و پذیرش ولع غذا جهت گردآوری داده‌ها استفاده شد. اعتبار مقیاس سبک‌های پاسخ­دهی به غذا بر اساس روش‌های همسانی درونی، همبستگی مجموعه­ی ماده‌ها و بازآزمایی مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر این به منظور بررسی روایی، از روش‌های تحلیل عاملی تاییدی، همبستگی بین خرده مقیاس‌ها و روایی ملاکی استفاده گردید.
یافته­ها: دامنه­ی آلفای کرونباخ (۷۵/0 تا ۸۳/0) نشان داد که نسخه­ی فارسی مقیاس سبک‌های پاسخدهی به غذا و خرده مقیاس‌های آن از همسانی درونی مطلوبی برخوردار است. هم­چنین، نمره‌های ماده و نمره‌های کلی خرده­مقیاس‌ها، همبستگی معنی­داری با یکدیگر داشتند. ارزش ضرایب بازآزمایی (۷۲/0 تا ۸۳/0) بیانگر ثبات مقیاس بود. تحلیل عاملی تاییدی از الگوی ۳ عاملی مقیاس سبک‌های پاسخ­دهی به غذا حمایت کرد. در نهایت، وجود الگوهای خاص ضرایب همبستگی بین خرده­مقیاس‌های نسخه­ی فارسی مقیاس سبک‌های پاسخ­دهی به غذا با شاخص توده­ی بدنی، ولع مصرف غذا و آگاهی و پذیرش ولع غذا، حاکی از روایی ملاکی خوب مقیاس بود.
نتیجه­گیری: مقیاس سبک‌های پاسخ­دهی به غذا خصوصیات روان­سنجی مناسبی در جامعه­ی ایرانی دارد، با توجه به عدم وجود ابزار داخلی در این حوزه و اهمیت این پرسش­نامه در مشخص کردن نوع پاسخ­دهی و نحوه­ی رفتار فرد در قبال پرخوری و مسائل مربوط به چاقی در نتایج درمان‌های دارویی و روان­شناختی چاقی، ابزار حاضر می‌تواند به صورت گسترده­ای در حوزه بالینی و پژوهشی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها