رابطه ی طرحواره های ناسازگار اولیه و باورهای فراشناخت با استعداد اعتیاد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات کرمانشاه

2 دانشیار گروه روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات کرمانشاه و دانشگاه رازی کرمانشاه

3 دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات کرمانشاه و دانشگاه رازی کرمانشاه

چکیده

مقدمه: در مورد سبب‌ شناسی اعتیاد اخیرا به زیربناهای شناختی توجه ویژه‌ ای شده است با توجه به این زیربناها پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه‌ی طرحواره‌های ناسازگار اولیه و باورهای فراشناخت با استعداد اعتیاد انجام گرفت.
روش‌ کار: برای این پژوهش توصیفی مقطعی از بین دانش‌آموزان دبیرستان‌های شهر کرمانشاه که در سال تحصیلی 92-1391 مشغول به تحصیل بودند، به روش نمونه‌گیری خوشه‌ ای چندمرحله‌ ای نمونه‌ای به حجم300 نفر انتخاب شدند (180 دختر و 120 پسر). برای گردآوری داده‌های پژوهش از پرسش‌نامه‌های باورهای فراشناخت ولز، طرحواره‌های اولیه‌ی یانگ و مقیاس استعداد اعتیاد استفاده شد. برای تحلیل داده‌های پژوهش از آزمون‌های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون با نرم‌افزار آماریSPSS  نسخه‌ی 19 استفاده شد.
یافته‌ ها: بین خرده‌مقیاس‌های خودآگاهی شناختی، باورهای منفی در مورد کنترل‌ناپذیری افکار، باورهایی در مورد نیاز به افکارکنترل و اعتماد شناختی با استعداد اعتیاد، رابطه‌ی مثبت معنی‌داری وجود دارد (001/0=P) اما بین خرده‌مقیاس باورهای مثبت در مورد نگرانی واستعداد اعتیاد، رابطه‌ی معنی‌داری وجود ندارد. هم‌چنین بین طرحواره‌های ناسازگار اولیه و استعداد اعتیاد، رابطه‌ی مثبت معنی‌داری به دست آمد (001/0=P).
نتیجه‌ گیری: با توجه به ارتباط مثبت بین باورهای فراشناخت و طرحواره‌های ناسازگار اولیه در افزایش استعداد اعتیاد، مشاوران و روان‌شناسان می‌توانند این مطلب را مد نظر قرار دهند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. Graham J. [Guide MMPI-2: Assessing personality and psychopathology]. Yahghobi, Kafi. (translators). Tehran: Arjmand; 2010. (Persian)
  2. Askari S, Zakiei A, Alikhani M. [The relationship between personality characteristics and locus of control preparations for abuse among male students]. Psychological science 2011; 1: 485-98. (Persian)
  3. Kaplan H, Sadock B. [Summary of clinical psychiatry]. Rafiei. (translator). Tehran: Arjmand; 2007. (Persian)
  4. Hosseini A. [Compare the characteristics of three groups: normal, prone to drug addiction]. MS. Dissertation. Tehran: Allameh Tabatabaei University, 2006. (Persian)
  5. Gorman DM. Develepmental processes. In: Heather NTJ, Peters TJ, Stockwell T. (editors). International Handbook of alcohol dependence and problems. Chichester: Willy; 2001.
  6. Saed O. [Compare dysfunctional meta-cognitive beliefs among members and non-drug-dependent]. Journal of addiction studies 2011; 5: 75-90. (Persian)
  7. Wells A, Matthews G. Modeling cognition in emotional disorder: The S-REF model. Behav Res Ther 1996; 34: 881-8.
  8. Wells A. Metacognitive therapy for anxiety and depression. USA: Guilford; 2009.
  9. Spada MM, Nikcevic Ana V, Moneta Giovanni B, Wells A. Meta-cognition as a mediator of the relationship between emotion and smoking dependence. Addict Behav 2007; 32(10): 212-19.
  10. Spada MM, Zandvoort M, Wells A. Metacognitions in problem drinkers. Cong Ther Res 2007; 31: 709-16.
  11. Vlierberghe LV, Braet C, Bosmans G, Rosseel Y, Bogels S. Maladaptive schemas and psychopatology: On the utility of Young's schema theory in youth. Cogn Ther Res 2010; 34: 316-32.
  12. Terry-McElrath YM, Emery S, Szczypka G, Johnston LD. Potential exposure to anti-drug advertising and drug-related attitudes, beliefs, and behaviors among United States youth. Addict Behav 2011; 36: 116-24.
  13. Young JE. Cognitive therapy for personality disorder a schema focused approach. Sarasota, FL: Professional Resource; 1999.
  14. Thimm JC. Personality and maladaptive schemas: A five- factor model perspective. J Behav Ther Exper Psychiatry 2010; 41(4): 373-80. 
  15. Oveisi A, Noor-Mohammad B. [Comparative study of early maladaptive schemas of opium dependence and non-dependence men]. Journal of fundamentals of mental health 2012; 15(2): 164-71. (Persian)
  16. Ball SA, Cecero JJ. Addicted patients with personality disorders: Traits, schemas and presenting problems. J Pers Disord 2001; 15: 72-83.
  17. Cannon R, Lubar J, Baldwin D. Self-perception and experiential schemata in the addicted brain. Appl Psychophysiol Biofeedback 2008; 33: 223-38.
  18. Sahand B, Zare H, Fatai L. [Comparison of early maladaptive schemas associated with successful and unsuccessful in opioid addicts and non-clinical populations]. Institute for Humanities and Cultural Studies, Human Sciences Portal; 2010. (Persian)
  19. Lotfi R. [Schema comparison of cluster B personality disorders in not adjunctive patients]. Letter of Psychology. Tehran: Al-Zahra University, College of psychology and educational sciences, 2006. (Persian)
  20. Haji Hosseini M. [Relationship between aggression, assertiveness and depression to addiction to prepare students Allameh Tabatabaei University]. Journal of science and research in applied psychology 2011; 13(3): 65-74. (Persian)
  21. Wells A, Certwright-Hatton S. A short form of meta-cognitons questionnaire. Behav Res and Ther 2004; 42: 385-96.
  22. Yousefi N, Etemadi A, Bahrami F, Ahmadi A, Fatehi-Zadeh M. [Comparing of early maladaptive schemas among divorced and non-divorced couples as predictors of divorce]. Journal of psychiatry and clinical psychology 2010; 16(1): 21-33. (Persian)

                                        

مجله اصول بهداشت روانی
دوره 17، شماره 2 - شماره پیاپی 2
بهمن و اسفند 1393
صفحه 67-73

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار