تاثیر گروه درمانی شناختی رفتاری به روش فرانظری بر میزان نشانه های افسردگی و دوز متادون مصرفی بیماران تحت درمان نگهدارنده با متادون

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار روانپزشکی، مرکز تحقیقات روانپزشکی و علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی مشهد

2 دکترای روان شناسی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد

3 کارشناسی روانشناسی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد

چکیده

مقدمه: هدف از تحقیق، بررسی تاثیر گروه‌ درمانی شناختی‌رفتاری به روش فرانظری بر میزان نشانه‌های افسردگی و دوز متادون بیماران تحت درمان نگهدارنده با متادون (MMT) می‌باشد.
 روش‌کار: این پژوهش کارآزمایی بالینی طی 6 ماه (پاییز و زمستان 1389) بر روی بیماران MMT کلینیک بیمارستان ابن‌سینای مشهد انجام شد. با نمونه‌گیری در دسترس، 12 بیمار انتخاب و تحت 15 جلسه روان‌درمانی گروهی شناختی ‌رفتاری به روش فرانظری قرار گرفتند. 12 بیمار نیز گروه شاهد را تشکیل دادند. معیارهای ورود به مطالعه داشتن سواد در حد خواندن و نوشتن، گذشت حداقل یک ماه از پایان دوره القای MMT، عدم ابتلا به اختلالات عمده‌ی روان‌پزشکی در محور یک به جز وابستگی به اپیوئیدها و عدم ابتلا به اختلال شخصیت مرزی بود. دوز متادون بر اساس گزارش درمانگاه و نشانه‌های افسردگی توسط آزمون فهرست بازبینی تجدیدنظرشده‌ی 90 نشانگانی در ابتدا و انتهای مطالعه سنجیده شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه‌ی 16 و آزمون تی مستقل و تحلیل واریانس یک‌سویه صورت پذیرفت.
یافته‌ها: تفاوت بین میانگین نمرات افسردگی آزمودنی‌ها در دو گروه آزمون و شاهد پس از مهار تاثیر پیش‌آزمون، سن و مصرف متادون معنی‌دار (001/0>P) به میزان 57 درصد بود، ولی تفاوت معنی‌داری در میانگین دوز متادون مصرفی بین دو گروه در پس‌آزمون وجود نداشت (07/0=P).
 نتیجه‌گیری: گروه‌درمانی شناختی‌رفتاری به روش فرانظری می‌تواند در کاهش علایم افسردگی در بیماران تحت درمان نگهدارنده با متادون موثر باشد، لیکن در کوتاه‌مدت بر دوز متادون مصرفی ایشان تاثیر معنی‌داری ندارد.

کلیدواژه‌ها


1. Salehi B, Solhi H, Fotovat AR, Motamedi D, Moradi S, Ebrahimi S. [The comparison of the psychiatric disorders between opium addicts' families referring to opium withdrawal clinics and non-addicts' families referring to blood transmission centers]. Arak Medical University journal 2012; 15(3): 32-8. (Persian)
2. Madadi AA. [Addiction and substance abuse]. 1st ed. Tehran: Jameanegar; 2005: 56-7. (Persian)
3. Saryazdi H. [Diagnosis in addiction treatment]. 2nd ed. Isfahan, Farhang-e-Mardom; 2002: 91-8. (Persian)
4. Khademi A. [Counseling with addicts]. 1st ed. Tehran: Roshd; 2006: 281-302. (Persian)
5. Tabatabaei Chehr M, Ebrahimi Sani E, Mortazavi H. [The effectiveness of group cognitive - behavioral psychotherapy on changing of irrational beliefs in male addicts]. Journal of North Khorasan University of Medical Sciences 2012; 4(3): 419-32. (Persian)
6. Karimian N. [The Effectiveness of cognitive-behavioral stress management on relapse prevention in substance dependent men]. Addiction research 2012; 5(20): 73-86. (Persian)
7. Azad H. [Psychopathology]. 5th ed. Tehran: Beast; 2005: 221-68. (Persian)
8. Sanaei B. [Psychotherapy and group counseling]. 3rd ed. Tehran: Chehr; 2004: 64-103. (Persian)
9. Strain EC, Anthony JC. Substance related disorders. Introduction and overview. In: Sadock BJ, Sadock VA, Ruiz P. (editors). Kaplan and Sadocks’ comprehensive textbook of psychiatry. 9th ed. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins; 2009: 1267.
10. Golparvar M, Khalatbari J. [Etiology and of addiction and substance abuse]. 1st ed. Tehran: Davavin; 2002: 109-19. (Persian)
11. Lyvers M, Yakimoff M. Neuro-psychological correlates of opioid dependence and withdrawal. Addict Behav 2003; 28: 605-11.
12. Mintzer MZ, Copersino ML, Stitzer ML. Opioid abuse and cognitive performance. Drug Alcohol Depend 2005; 78(2): 225-30.
13. Strain EC, Lofwall MR, Jaffe JH. Opioid-related disorders. Mood disorders: Historical introduction and conceptual overview. In: Sadock BJ, Sadock VA, Ruiz P. (editors). Kaplan and Sadocks’ comprehensive textbook of psychiatry. 9th ed. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins; 2009: 1366, 1373, 1381.
14. Darke S, Sims J, McDonald S, Wickes W. Cognitive impairment among methadone maintenance patients. Addiction 2006; 95(5): 687-95.
15. Pirastu R, Fais R, Messina M, Bini V, Spiga S, Falconieri D, et al. Impaired decision-making in opiate-dependent subjects: Effect of pharmacological therapies. Drug Alcohol Depend 2006; 83(2): 163-8.
16. National Protocol MMT: 39-44. Available from: vc-trethment.kums.ac.ir/kums_content/media/image/.../25571_orig.pdf
17. Ziauddini H, Hosseini M, Nocani M, Tofani K. Group treatment for substance abuse. 1st ed. Tehran: Arjmand; 2005: 14-18.
18. Derogatis LR. Symptom checklist-90-R. Administrative scoring and procedures manual. Minneapolis: NCS Pearson; 1994: 167-8.
19. Nojomi M, Gharayee B. Medical students and mental health by SCL-90-R. Med J Islam Repub Iran 2007; 21(2): 71-8.
20. Momeni F, Moshtagh N, Purshahbaz A. Effectiveness of cognitive-behavioral group therapy on craving, depression and anxiety among the opiate abusers under MMT. Iranian rehabilitation journal 2010; 8(11): 19-23.
21. Akiskal HS. Mood disorders: Historical introduction and conceptual overview. In: Sadock BJ, Sadock VA, Ruiz P. (editors). Kaplan and Sadocks’ comprehensive textbook of psychiatry. 9th ed. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins; 2009: 1637.
22. Abela JR, Skitch SA. Dysfunctional attitudes, self-esteem, and hassles: Cognitive vulnerability to depression in children of affectively ill parents. Behav Res Ther 2007; 45(6): 1127-40.
23. Seraj Khorrami N, Seif AA. [Comparison of the efficacy of behavioral therapy, cognitive therapy and group therapy in opioid dependency]. Knowledge and research in applied psychology 2003; 5(17): 21-40. (Persian)
24. Tanhaei HA, Valizadeh M. [A study of functional role of addiction rehabilitation group structure, A case study]. Iranian journal of sociology 2010; 5(1): 41-73. (Persian)
25. Sadock BJ, Sadock VA. Kaplan and Sadocks’ synopsis of psychiatry, behavioral sciences/clinical psychiatry. 10th ed. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins; 2007: 798.
26. National Drug Strategy. Available from: URL; http://www.nationaldrugstrategy.gov.au/internet/drugstrategy/Publishing.nsf/content/FE16C454A782A8AFCA2575BE002044D0/$File/m7110.pdf.