نقش هیجان‌خواهی و سیستم‌های مغزی-رفتاری در ابتلا به اعتیاد اینترنتی در دانشجویان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار روان‌پزشکی کودک و نوجوان، مرکز تحقیقات روان‌پزشکی و علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

2 دستیار تخصصی روان‌پزشکی، مرکز تحقیقات روان-پزشکی و علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

3 دانشیار گروه روان شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

4 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تربت جام، تربت جام، ایران

5 کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تربت جام، تربت جام، ایران

چکیده

مقدمه: اینترنت یکی از قدرتمندترین ابزارهای توسعه در دنیای معاصر است، اما استفاده بیش از حد از اینترنت منجر به اعتیاد اینترنتی می شود. عوامل مختلفی می­توانند بر ابتلا به اعتیاد اینترنتی اثرگذار باشند. در این مطالعه پیش­بینی میزان اعتیاد اینترنتی بر اساس هیجان­خواهی و سیستم­های مغزی-رفتاری در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی مشهد مورد بررسی قرار گرفته است.
روش­کار: در این پژوهش همبستگی بر روی 92 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی مشهد در سال 1395، پرسش­نامه­های ویژگی­های جمعیت­شناختی، اعتیاد اینترنتی یانگ، هیجان­خواهی زوکرمن و سیستم­های مغزی-رفتاری تکمیل شدند. داده­ها با استفاده از آمار توصیفی و تحلیل رگرسیون با کمک نرم­افزار SPSS  تحلیل شدند.
یافته­ها: بین اعتیاد به اینترنت و اجزای سیستم مغزی-رفتاری دانشجویان دختر از جمله سائق (کشاننده)، جستجوی سرگرمی، سیستم فعال­سازی رفتاری و سیستم مهار رفتاری، رابطه­ای وجود دارد که معنی­دار نیست و تنها ارتباط مثبت با پاسخ به مولفه پاداش وجود دارد. ارتباط معنی­داری بین این مولفه­ها در میان دانشجویان پسر دیده نشد (05/0P>). ارتباط بین اعتیاد به اینترنت و هیجان خواهی، مثبت و معنی دار بوده در حالی که این ارتباط بین اعتیاد اینترنتی و گریز از بازداری، معنی­دار و منفی و ضریب همبستگی بین اعتیاد به اینترنت و حساسیت به یکنواختی و عناصر تجربه­طلبی نیز در این مطالعه معنی­دار نبود.
نتیجه­گیری: بر اساس نتایج، ارتباط مستقیم و معنی­داری بین اعتیاد به اینترنت و هیجان­خواهی وجود دارد، هر چند این ارتباط نسبت به نقش سیستم­های مغزی- رفتاری، کمی ضعیف تر است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. Pourmohseni F, Haghshenas A, Asadi S. [A comparison of brain-behavioral systems and gender differences among addicted and non-addicted persons]. Advances in cognitive Sciences 2011; 13(2): 9-22. (Persian)
  2. Bidi F, Namdari M, Amani A. Structural analysis of communication between the Internet addiction and adaptive depression, social and self-esteem. Avicenna journal of clinical medicine 2012; 19(3): 41-48. (Persian)
  3. Pourshahriari M. [The comparison of depression, social loneliness and family relation between high school girl student (Internet users and nonusers) in Tehran]. Psychological studies 2017; 3(2): 49-64. (Persian)
  4. Moayyedfar S, Habibpour K, Ganji A. [Internet addiction, causes and its consequences]. Rahavard Noor 2005; 63: 39-68. (Persian)
  5. Moaedfar S, Habibpour K, Ganji A. [Internet addiction, its causes and its consequences among youth in Tehran]. Resaneh quarterly journal 2007; 16(3): 55-80. (Persian)
  6. Beard KW, Wolf M. Modification in the proposed diagnostic criteria for Internet addiction. Cyberpsychol Behav 2001; 4(3): 377-83.
  7. Murali V, George S. An overview of internet addiction. Adv Psychosom 2007; 13: 24-30.
  8. Alavi SS, Eslami M, Maracy MR, Najafi M, Jannatifard F, Rezapour H. [Psychometric properties of Young internet addiction test]. Journal of behavioral sciences 2010; 4(3): 183-9. (Persian)
  9. Zuckerman M. P-impulsive sensation seeking and its behavioral, psychophysiological and biochemical correlates. NeuroPsychobiology 1993; 28: 30-36.
  10. Ekhtiari H, Safaei H, Esmaeeli Djavid G, Atefvahid MK, Edalati H, et al. [Reliability and validity of Persian versions of Eysenck, Barratt, Dickman and Zuckerman questionnaires in assessing risky and impulsive behaviors]. Iranian journal of psychiatry and clinical psychology 2008; 14(3): 326-36. (Persian)
  11. Mohammadi N. [Psychometric properties of behavioral activation and inhibition systems among students of Shiraz University]. Daneshvar Raftar 2008; 15: 61-9. (Persian)
  12. Alavi S, Maracy M, Jannatifard F, Eslami M, Haghighi M. [A survey of relationship between psychiatric symptoms and internet addiction in students of Isfahan universities]. Avicenna journal of clinical medicine 2010; 17(2): 57-65. (Persian)
  13. Asgari P, Marashian F. [Relationship between personality traits and computer anxiety with Internet addiction among students of Ahvaz Islamic Azad University]. Journal of findings in psychology 2008; 2(7): 23-35. (Persian)
  14. Nastizai N. [The relationship between general health and internet addiction]. Zahedan journal of research in medical sciences 2009; 11 (1); 1. (Persian)
  15. Rahmani S, Lavasani G, Hejazi E. [The relationship between internet dependency, sensation seeking and five big personality factors in Tehran University college students]. Psychological applied research journal 2010; 1(1): 73-87. (Persian)
  16. Soltani M, Fooladvand Kh. [Relationship between identity and sensation-seeking with internet addiction]. Journal of behavioral sciences 2010; 4(3): 191-7. (Persian)
  17. Khanjani Z, Akbari S. [Sensation seeking and internet dependency in adolescent. Journal of educational sciences 2011; 5: 63-75. (Persian)
  18. Khosrojerdi M, Mirzayi A. [Evaluation of internet addiction in adolescents: studying the variables like gender, educational level and educational organization size]. Rahbord quarterly journal 2009; 53: 215-25. (Persian)
  19. Bancroft J, Janssen E. Sexual risk-taking in gay men: The relevance of sexual reusability, mood, and sensation seeking. Arch Sex Behav 2003; 32(6): 555-63.
  20. Kimberly A, Melander L. A qualitative study of the formation and composition of social networks among homeless youth. J Res Adolesc 2011; 21(4): 802-17.
  21. Brown LK, Houck C, Lescano C, Donenberg G, Tolou-Shams M, Mello J. Affect regulation and HIV risk among youth in therapeutic schools. AIDS Behav 2012; 16(8): 2272-8.
  22. Duell N, Steinberg L, Chein J. Interaction of reward seeking and self-regulation in the prediction of risk taking: A cross-national test of the dual systems model. Dev Psychol 2016; 52(10): 1593.‏
  23. Yen Y, Cheng-Fang Y, Chen S. The bidirectional interactions between addictions, behavior approach and behavior inhibition systems among adolescents in a prospective study. Psychiatr Res 2012; 200(2-3): 588-92.